در این نوشته از دلبرانه می خواهیم در مورد وظایف کمیسیون ماده ۱۰۰ مطلبی را خدمت شما ارائه نماییم.
ممکن است این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که این کمیسیون چه وظایفی دارد و عملکرد آن چگونه است؟
لذا برای پاسخ به این سوالات سعی کرده ایم مطلبی جامع و کامل در مورد کمیسیون ماده ۱۰۰ گردآوری کنیم.
امیدواریم که مورد استفاده شما عزیزان قرار گیرد … با ما همراه باشید ….
وظایف کمیسیون ماده ۱۰۰ چیست؟
ماهیت موضوع ماده ۱۰۰ شهرداری اشاره به چه موضوعی دارد ؟
ماده ۱۰۰ شهرداری در جهت نظم بخشیدن به شهر سازی و ساخت و سازهای شهری می باشد و مالکین اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن قبل از هر اقدامی به تفکیک اراضی یا عملیات عمرانی و ساخت ساز بایستی از شهرداری پروانه ( مجوز ) اخذ نمایند . و شهرداری مکلف به جلوگیری از از عملیات ساختمانی بدون مجوز و خلاف پروانه صادره در زمین های محصور و غیر محصور می باشد .
صلاحیت شهرداری در حدود اختیارات نظارتی شامل چه محدوده و محل هایی می شود .؟
مطابق ماده۱۰۰ ش صلاحیت نظارتی شهرداری در محدوده شهر و حریم آن که شامل کلیه زمین های محصور و غیر محصورمحدوده می گردد.
کمیسیون ماده ۱۰۰ به چه منظوری تشکیل شده است ؟
کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها نهادی است خاص و شبه قضایی که به اختلافات مردم و شهرداری در خصوص اقدامات عمرانی و شروع ساختمان بدون مجوز و تخلفات مرتبط ، رسیدگی و اقدام به اتخاذ تصمیم می نماید.
ماهیت حقوقی کمیسیون ماده ۱۰۰ از نظر تشکیلات سازماندهی حقوقی وقضایی کشور رابیان کنید؟
مراجع اداری به دو دسته اداری عمومی و اداری استثنائی تقسیم می شوند . مراجع اداری عمومی که دیوان عدالت اداری تنها مرجع آن می باشد و مراجع اداری استثنایی که شامل مراجعی چون مراجع اختلاف مالیاتی ، مراجع صالح در اختلافات گمرکی و کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری می باشد .
که کمیسیون ماده ۱۰۰ از مراجع اداری ، استثنایی در نظام حقوقی کشور ما می باشد. که تشکیل کمیسیون های مشابه در جهت رفع مشکل اختلاف بین شهرداری و مودیان در ماده ۷۷ قانون شهرداری و بند ۱ ماده ۱۰۰ همان قانون پیش بینی شده است.
تشکیلات کمیسیون ها و ترکیب اعضا آن به چه شکلی می باشد .؟
کمیسیون ها در مجموعه شهرداری مرکزی هر شهر تشکیل می شود که دارای دو مرحله بدوی و تجدید نظر می باشد . و ترکیب آن اعضای کمیسیون بر طبق تبصره یک ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها عبارتند از :
الف- نماینده وزارت کشور ب- یکی از قضات دادگستری ج- نماینده شورای اسلامی شهر د- نماینده شهرداری
(نماینده شهرداری در کمیسیون م ۱۰۰ « بدون حق رای » از باب ادای توضیح به جهت مسائل فنی و شهرسازی و مسلط بودن بر چنین اموری قابل توجیه می باشد. )
رسمیت جلسات کمیسیون با ۳ نفر می باشد.
ترتیب و رویه طرح پرونده در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری به چه شکلی است ؟
پرونده در کمیسیون ماده ۱۰۰ از جانب هر دو طرف شهرداری و ذینفع قابل طرح است . و تابع شرایطی می باشد.
اختصاصی بودن سمت شهرداری در طرح تخلفات ساختمانی بیانگر این می باشد که هر کدام شخصی که از تخلفات ساختمانی متضرر گردد باید برای اقامه دعوا در کمسیون ابتدا به شهرداری اعتراض خود را اعلام نماید و سپس شهرداری اگر آن تخلف را داخل در صلاحیت کمسیون ماده۱۰۰ دانست به کمسیون ارجاع دهد هر چند که رویه موجود در شهرداری ها همین می باشد .
الف : تشخیص تخلف و گزارش آن ابتدا از سوی مهندس ناظر یا ماموران و شهربانان شهرداری یا از طریق شکایت همسایگان ودرخواست ذینفعان به واحد نظارت و بازرسی معاونت شهرسازی یا اداره ساختمان اطلاع داده می شود .
ب : واحد نظارت با تشخیص تخلف به مالک و یا ذینع اخطار لازم را کتبا و شفاها صادر می کند .و از ادامه کار در صورت نیازجلوگیری به عمل می آید . جلوگیری از ادامه کار توسط ماموران شهرداری و در صورت لزوم با کمک ماموران انتظامی صورت می گیرد.
ج : موضوع تخلف اگر قابل رفع از طریق کمیسیون معماری داخلی و یا سایر کمیسیون های اجرایی داخل سازمانی قابل حل و فصل نباشد پرونده باتقاضای مستقیم شهردار یا نماینده قانونی ایشان در اداره ساختمان و شهرسازی به کمیسیون ماده ۱۰۰ارسال می شود.
در صورتی که شهرداری دستور جلوگیری از ادامه کار را صادر کند بایستی موضوع و پرونده را ظرف یک هفته در کمسیون طرح نماید . در غیر این صورت به درخواست ذینفع پرونده در کمیسیون بررسی می شود .
کدام بناها قابل طرح کمیسیون ماده ۱۰۰ نیستند .؟
به موجب تبصره ۹ ماده ۱۰۰ قانون شهردار یها ساختمان هایی که پروانه ساختمان آنها قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر صادر شده باشد ، از شمول تبصره ۱ ماده ۱۰۰معاف می باشند .قابل طرح در کمیسیون نمی باشند
شیوه رسیدگی پرونده در کمیسیون ماده ۱۰۰شهرداری به چه صورتی است ؟
بعد از طرح موضوع در کمیسیون به ذی نفع اعلام می گردد تا ظرف ۱۰ روز توضیحات خود را کتباً ارسال نماید بعد از انقضای مدت مزبور کمیسیون ظرف مدت یک ماه اقدام به اتخاذ تصمیم می نماید .
عدم ارائه توضیح از سوی ذینفع مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم نمی گردد. و نماینده شهرداری صرفاً برای ادای توضیح حاضر می شود و حق رأی ندارد.
با تکیه بر روح قانون و تعداد اعضاء و حاکمیت قاعده « اعتبار اکثریت آراء بصورت نصف بعلاوه یک در اکثر کمیسیونها » با حضور ۳ عضو خود رسمی پس از آنکه جلسه رسمی گردید پرونده مطروحه بررسی و توضیحات شفاهی از نماینده شهرداری اخذ و لایحه دفاعیه ذی نفع در صورت وصول قرائت می گردد و در صورتی که مشکلی برای رسیدگی وجود نداشته باشد معمولا در همان جلسه نسبت به صدور رای و امضای آن بوسیله اعضای اقدام می شود. به هرحال بایستی زمان صدور رای در مدت قانونی صورت پذیرد.
احکام کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری از نظر قطعیت چگونه است ؟
آراء صادره کمیسیون بدوی قبل اعتراض در کمیسیون تجدید نظر و کلیه آرای کمیسیون ها قابل طرح شکایت از رای در دیوان عدالت اداری می باشد .
بر طبق تبصره ۱۰ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها ظرف ۱۰ روز آرا قابل اعتراض در کمیسیون تجدید نظر است ، در واقع شکایت در شعبه دیگری از کمیسیون ماده ۱۰۰ که اعضای آن غیر از اعضای کمیسیون اولی می باشند مورد رسیدگی و صدور رای قرار می گیرد رای صادره قطعی و لازم الاجراست البته باید توجه نمود که این رای به موجب بند ۲ ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری قابل اعتراض در دیوان عدالت اداری است ( ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری : صلاحیت و حدود اختیارات دیوان به قرار زیر است : ۲- رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری)
رسیدگی در دیوان از نظر شکلی و منحصرا از حیث نقص قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها بوده و دیوان صلاحیت رسیدگی ماهوی را ندارد.
احکام صادره از کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری از نظر حقوقی چه حکمی دارد. ؟
احکام صادره از کمیسیون ماده است جنبه کیفری و حقوقی ندارد و ماهیت مستقلی دارد . هر چند عده ای به کیفری بودن موضوع به دلیل حضور قاضی دادگاه کیفری در کمیسیون اعتقاد دارند.
ولی با توجه به اینکه مطابق بند ۲ ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری ، رای کمیسیون در دیوان عدالت اداری قابل طرح اعتراض است می توان برداشت کرد، آراء کمیسیون ماده ۱۰۰ از نوع کیفری و قضایی نیست .
تخلفات قابل طرح در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری به کلی با چه دیدگاه و بر پایه چه اصولی بررسی می شود؟
تخلفات در کمیسیون ماده ۱۰۰ از سه دیدگاه رعایت اصول فنی ، بهداشتی و شهر سازی بررسی می شود که احکام صادره با توجه محوریت این سه اصل کلی به عنوان پایه نظری صادر می شود.
مبنا و مستند رسیدگی به تخلفات ساختمانی در محدوده قانونی و حریم مصوب شهرها ماده صد قانون شهرداری ها و تبصره های یازده گانه آن است .
انواع تخلف قابل طرح در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری را بیان کنید؟
تخلف احداث بنای بدون پراوانه – تخلف تراکم اضافی – تخلف مربوط به عدم احداث پارکینگ و یا غیر قابل استفاده بودن پارکینگ – تخلف عدم عقب نشینی مالک از معابر عمومی – تخلف عدم استحکام بنا – تخلف عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی – تغییر کاربری
تصمیمات کمیسیون به چند شکل است ؟
تخریب – جریمه – تعهد به اصلاح تخلف – تایید تقصیرمهندسین ناظر وعوامل نظارتی شهرداری
حکم تخریب و یا قلع بنا در چه زمانی صادر می شود ؟
در کلیه تخلفات در صورتی رعایت سه اصل فنی و بهداشتی و شهرسازی رعایت نشده باشد و موضوع تخلف قابل اصلاح نباشد رای تخریب ، مستفاد از تبصره یک ماده ۱۰۰ ق. ش صادر می شود و ولی با توجه به شرایط حاکم دیگر ،اصلاح تخلف و اخذ جریمه و اخذ تعهد در صورت رعایت سه اصل کلی فوق ، مطابق تبصره ۴ ماده ۱۰۰ در قانون پیش بینی شده است . به شرطی که بنا در منطقه فاقد طرح ساخته نشده باشد .
تصمیمات کمیسیون های به چه شکلی ابلاغ می شود؟
آرا و احکام صادره توسط واحد ابلاغ اجرای احکام یا دبیر خانه شهرداری به ذینفع ابلاغ می شود .
در صورت عدم دسترسی به ذینفعان ابلاغیه در محل ملک نصب می شود که در حکم ابلاغ قانونی است .
هر چند از طریق ایمیل یا پیام تلفنی به ذینفع اطلاع رسانی می گردد. ولی این روش اطلاع رسانی در حکم ابلاغ قانونی نیست.
ذینفع از نظر حقوقی در موضوع کمسیون های شهرداری چه معنایی دارد ؟ و آیا مستاجر در حکم ذینفع می باشد؟
این اشخاص که تحت عنوان ذی نفع از آنها نام برده می شود کسانی هستند بر اساس آیین دادرسی و رویه محاکم قضایی جمهوری اسلامی ایران ، دعوی هر شخص ثالث و متضرر از احکام مسموع بوده و با احراز ذینفع بودن وی سمت او برای طرح دعوی مسموع است و صرف نظر از این که مستنبط از اصول قانون اساسی جحمهوری اسلامی ایران هر زیان دیده و متضرر حق تظلم و طرح دعوی و شکات دارد اساساً نظر به این که برابر قانون شهرداری ها کلمه ذینفع در تبصره های ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها من جمله « تبصره های ۱و۴ » تکرار شده و برابر تبصره ۱۰ برای مالک یا قائم مقام او حق اعتراض برای کمیسیون های بدوی تسریح شده است و طبیعی است مستأجر که مصداق بارز «قائم مقام مالک » در استیفای منافع بوده و حتی در مدت اجاره مالک منافع مورد اجاره است ، مصداق بارز ذی نفع در اعتراض و شکایت از آراء کمیسیون ها می باشد . از طرفی چه بسا وقوع تخلف ساختمانی به وسیله مالک و سکوت او در مقابل آراء صادره از کمیسیون ها حقوق مستأجر را در معرض تضییع و تقویت قرار دهد.
دیوان عدالت اداری در رأی دیگر نیز به ذی نفع بودن مستأجر تأکیدمی نماید به موجب این رأی که به تاریخ ۲۱/۱۲/۸۴ از هیئت عمومی دیوان عدالت اداری صادر شده است . دیوان معتقد است که با عنایت به صراحت قسمت اخیر تبصره ۱ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها موراد تخلف ساختمانی مورد ادعای شهرداری و جریان رسیدگی نسبت به آنها در کمیسیون ذی صلاح به کلیه اشخاص ذی نفع از جمله مستأجران واحدهای تجاری نیز باید ابلاغ گردد .
عوامل اجرای احکام و آراء ماده ۱۰۰ از نظر قانونی به عهده چه اشخاصی است ؟
عوامل اجرایی آراء اول به عهده خود مالک (مطابق قسمت اخیر تبصره ۶ ماده ۱۰۰ مالک )بوده وبعد شهرداری می باشد .
در صورت عدم تمکین در مقابل رای توسط مالک شهرداری به عنوان عامل اجرایی، اجرای رای شخصا با ماموران اجرائیات اقدام می نماید که استفاده از قوه قهریه و ماموران انتظامی درصورت لزوم اجرای رای امری قانونی است . و شهرداری در اجرای رای کمیسیون در تخریب و اخذ جرایم مکلف می باشد.
درصورت تخریب بنا توسط شهرداری هزینه اجرای حکم از مالک اخذ می گردد.
مطابق تبصره ۱ ماده ۱۰۰ مهلت مقرر در در اجرای حکم نباید بیشتر از ۲ ماه تجاوز نماید ومهلت های مقرر دراحکام کمیسیون بر این اساس صادر می شود.
تعیین و محاسبه جریمه در آراء کمیسیون ها به عهده چه کسی است ؟
صدور رای جریمه به عهده کمیسیون و محاسبه میزان جریمه برابر ضوابط به عهده شهرداری می باشد.میزان جرایم بر اساس مصوبات شورای شهر و ارزش منطقه ای با رعایت بند های ۱۱ گانه ماده ۱۰۰ شهرداری می باشد
در صورت عدم تمکین ذینفع در پرداخت جریمه های تخلف اضافه تراکم بنا مشمول احکام کمیسیون ماده ۱۰۰ ، شهرداری چه تکلیفی دارد ؟
در صورتی که ذی نفع از پرداخت جریمه خودداری نماید شهرداری مکلف است مطابق تبصره ۳ ماده ۱۰۰ شهرداری ، مجدداً پرونده را به همان کمیسیون ارجاع و تقاضای صدور رای تخریب را بنماید کمیسیون نیز در این مورد اقدام به صدور رای تخریب می نماید.
و روال جاری جهت کسب رضایت مردم در شهرداری ها بر این بوده که قبلا موضوع در کمیسیون توافقات داخلی شهرداری بررسی شود . که این کمسیون با حضور مدیران بخش های مختلف اداری شهرداری تشکیل می شود و شهردار رئیس کمیسیون توافقات می باشد.
اخذ جریمه تخلف اضافه بنا زائد بر مساحت مندرج در پروانه به چه شکلی محاسبه و دریافت می گردد؟
مطابق تبصره ۳ ماده ۱۰۰ با رای کمیسیون ، اخذ جریمه اضافه بنا بر اساس موقعیت مکانی ملک و ارزش معاملاتی منطقه ای و مشرفیت مکانی و سطح اشغال بنا اضافی محاسبه و دریافت می گردد . جریمه نباید از حداقل دو برابر کمتر و حداکثر چهار برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع بیشتر باشد.
بنای فاقد پروانه به چه محدثاتی اطلاق می شود ؟
هرگونه ساخت و سازی که فاقد مجوز کتبی از شهرداری باشد بنای بدون پروانه گفته می شود حتی اگر مراحل صدور پروانه ساختمان و پرداخت عوارض نیز توسط مؤدی انجام گرفته باشد لیکن مبادرت به أخذ پروانه ننموده و ساختمان خود را احداث نماید باز هم اطلاق بدون پروانه به آن ساختمان تسری دارد و نیز چنانچه ملکی فاقد پلاک ثبتی باشد و در آن ملک اقدام به احداث بنای غیر مجاز شده باشد با توجه به صدور قانون ماده صد و تبصره های آن اگر این بنا در محدوده و حریم شهر باشد قابل طرح در کمیسیون ماده صد (ک.م.۱۰۰ ) می باشد و نداشتن سند مالکیت مانع رسیدگی و طرح موضوع در این کمیسیون نمی گردد.
روش اخذ جریمه از تخلف احداث بنا بدون مجوز ساخت ( پروانه ساختمان ) به چه صورتی امکان دارد و میزان آن چقدر است ؟
مطابق تبصره ۴ ماده ۱۰۰ شهرداری در صورتی رعایت اصول سه گانه فنی ، بهداشتی و شهرسازی در ساختمان های احداثی بدون مجوز رعایت شده باشد کمیسیون می تواند با صدور رای بر اخذ جریمه تصمیم گیری نماید .
میزان جریمه برابر با یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان یا یک پنج ارزش سر قفلی ساختمان هر کدام که مبلغ آن بیشتر باشد از ذینفع دریافت خواهد شد.
رای به اخذ جریمه پارکینک در چه صورتی مشمول می شود؟
عدم احداث پارکینک ( کسری پارکینگ) – غیر قابل استفاده بودن پارکینگ و عدم امکان اصلاح آن
جریمه مربوط به پارکینک چگونه محاسبه و دریافت می گردد؟
مطابق تبصره ۵ ماده ۱۰۰ با توجه به موقعیت محلی و نوع استفاده از فضای پارکینگ جریمه ای حداقل یک برابر و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع فضای از بین رفته از پارکینگ دریافت می گردد. که در کل برای ۲۵ متر مربع برای هرپارکینگ در نظر گرفته شده است.
ضوابط پارکینک در بنا های مسکونی چگونه است؟
الف -یک واحد مسکونی معاف از پارکینگ می باشد.
ب – دو واحد باید دارای یک پارکینگ ۱۶ مترمربع باشد.
ج- به إزای ۳و۴ واحد دو پارکینگ با متراژ ۳۲ مترمربع مورد نیاز اشت و بیش از ۴ واحد به إزای هرواحد اضافی یک پارکینگ ۲۵ مترمربع می بایست لحاظ گردد.
د- مساحت ۴۰ مترمربع فضای حیاط قابل پارک به عنوان یک واحد پارکینگ محسوب می شود.
ه- در صورت کاهش سطح اشغال ، میزان فضای باز مازاد بر ۴۰% که قابل پارک باشد به عنوان مساحت مورد نیاز پارکینگ محاسبه می گردد.
و- پارکینگ مسقف ( به صورت سایبان ) در داخل حیاط و جدا از ساختمان جزء زیربنا محسوب می شود بنابراین در صورتی به عنوان پارکینگ قابل قبول خواهدبود که مساحت آن با احتساب فضای باز ساختمان ۴۰ مترمربع باشد
ز- گاهی در شهر های مختلف با توجه شرایط مختلف منطقه در موقعیت زمانی خاص روش های مختلفی اعمال شده است که روش پارکینک مشاعی و تهیه پارکینک از نزدیک ترین محل ممکن در بیرون از ملک یا روش درصدی در اعمال محاسبه پارکینگ مورد نیاز اعمال می شود.
تعداد پارکینک دارای ضوابط خاصی در شهر های مختلف بوده است . در برخی شهرها نسبت ۸۰ درصد یا شصت درصد تعداد واحد ها و در تهران ۱۰۰ درصد تعداد واحد های احداثی بایستی پارکینک مورد نیاز در مکان مسقف یا روز باز تامین شود .
پارکینک روبازبه شرطی در فضای باز تامین می گردد که در حدود ۴۰ درصد به جز پارکینک به حیاط عمومی پیش بینی شود .
در اماکن تجاری مقررات خاصی برقرار است . اصولا در کاربری های تجاری – اداری – بهداشتی و آموزشی پارکینگ بر مبنای ۳/۱ زیر بنا محاسبه می شود .
که از همه اینها گذشته اخد عوارض و جرایم از مربوط به این بخش باید در ساخت پارکینک توسط شهرداری هزینه گردد.
تخلف تجاوز به معابر در چه زمانی تعریف قانونی می یابد ؟
تجاوز به معابر در اصل تخلف عدم عقب نشینی از معابر است که مالک موظف است در زمان نوسازی بر اساس پروانه ساختمان و طرح های مصوب رعایت بر های اصلاحی را بنماید . لازم به ذکر تجاوز به معابر در معنی خاص اصل کلمه جزء جرائم جزایی کیفری است ولی در اینجا تجاوز در حکم عدم عقب نشینی می باشد.
تکلیف کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری در تخلف عدم استحکام بنا چیست ؟
الف ) رأی به اصلاح و رفع عیب در صورت امکان:
در صورتی که نقصان راجع به عدم استحکام بنا از لحاظ فنی قابل رفع باشد کمیسیون رأی به رفع نقص در یک بازه زمانی تعیین شده می دهد.
ب ) رأی تخریب بنای غیر مستحکم :
اگر سازه از لحاظ فنی قابل تحکیم و مقاوم سازی نباشد و یا ذینفع در بازه زمانی تعیین شده در بند الف نسبت به مقاوم سازی اقدام ننماید رأی قلع بنا صادر و به مرجله اجرا گذاشته می شود و مسلماً در این گونه موارد کمیسیون نمی تواند با صدور رأی جریمه موجبات بنای ساختمان غیر مستحکم را که خطر آفرین است فراهم نماید.
اختلاف نظر بین مالک و شهرداری در تخلف عدم استحکام بنا چگونه حل و فصل می شود ؟
اگر در خصوص گزارش عدم استحکام یک بنا بین شهرداری و ذینفع اختلاف نظر باشد خصوصاً زمانی که مهندس ناظر ساختمان نیز گزارش شهرداری مبنی بر عدم استحکام را قبول نداشته باشد و موضوع از طریق کمیسیون توافقات قابل حل نباشد ، مراتب به کارشناس رسمی دادگستری جهت اظهار نظر ارجاع می گردد.
شیوه های نظارتی شهرداری به موضوع ماده ۱۰۰ در راستای پیشگیری، کنترل و جلوگیری تخلفات چگونه اعمال می شود ؟
شیوه های نظارتی شهرداری برابر مفاد تبصره های ۷ و ۸ ماده ۱۰۰ پیش بینی شده است که تکالیف مهندسان ناظر ساختمانی ، دفاتر اسناد رسمی و ماموران نظارت و بازرسی شهرداری از جمله موارد پیش بینی در قانون است .
روال بازدید از ملک درصدور گواهی های ساختمان و ودر حین پاسخ به استعلامات اداری از شیوه های نظارتی شهرداری می باشد .
تکلیف مهندسین ناظر ساختمان در خصوص تحقق اهداف ماده ۱۰۰ چیست ؟
مهندسین ناظر ساختمان مطابق مطابق تبصره هفت ماده ۱۰۰ شهرداری مکلفند نسبت به عملیات اجرایی ساختمانی که تحت نظارت آنها احداث می شود از لحاظ انطباق محدثات را با مشخصات مندرج در نقشه و پروانه و محاسبات فنی نظارت مستمر نماید.
و درپایان کار گواهی تاییده صادرنماید . روال شهرداری بر این است که مهندس ناظر در چندین مرحله به شهرداری گزارش نماید مراحل به ترتیب از استارت عملیات ساختمانی و خاک برداری و اجرای سازه نگهبان و موارد ایمنی شروع ودر مراحل اتمام سازه و اسکلت، پایان اجرای سقف ها ، پایان سفت کاری و پایان نارک کاری در چندین مرحله به شهرداری گزارش انطباق و عدم خلاف ارائه نماید .
عدم ارائه گزارش مرحله ای و یا ارائه گزارش خلاف واقع جزء موارد خلاف مهندسین ناظر قلمداد می گردد .و مهندسین در این خصوص دارای مسئولیت حقوقی و مدنی می باشند. و مکلف به ارائه گزارش تخلف می باشد.
در صورت قصور و تخلف عمدی و سهوی مهندسین ناظر ، شهرداری چه تکلیفی دارد و روال جاری در شهرداری ها به چه شکلی است؟
در صورتی صدور گواهی خلاف واقع یا عدم گزارش تخلف ، موضوع منتهی به صدور رای در کمیسیون ماده ۱۰۰ و منجر به صدور رای تخریب و جریمه گردد.
شهرداری مکلف است مراتب را به نظام معماری و شهرسازی اعلام نماید. ومطابق آیین نامه داخلی شهرداری ها ، تشخیص تخلف با شهر داری ها و تایید آن با کمیسیون ماده ۱۰۰ می باشد .
و معرفی به شورای معماری جزء تکالیف شهرداری است .
شرط تایید تخلف مهندس ناظر، تایید تخلف مالک در بنای تحت نظارت می باشد. (گاهی مصوبه های کمیسیون ماده ۱۰۰ توسط مراجع دیگری که جدیدا با اختیارات خاص مرسوم شده تغییر پیدا می کند که بحث جداگانه دارد می تواند رفع خلاف از ملک نماید که مالک در این صورت موجب تخلف انتظامی نمی گردد . )
قانون در مجازات مهندسین ناظر متخلف ، چه پیش بینی هایی کرده است ؟
در تبصره ۷ ماده ۱۰۰مجازات به سه شکل در سه مرجع مختلف پیش بینی شده است :
الف : شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی(نظام معماری و شهرسازی :
باتوجه به اهمیت موضوع موظف است مهندس متخلف را به ۶ ماه تا سه سال محرومیت از کار محکوم می نماید و در صورت تخلف مجدد منجر به صدور رای تخریب به حداکثر مجازات محکوم خواهد شد. مراتب محکومیت در پروانه اشتغال درج و در یکی از جراید کثیر الانتشار اعلام می گردد.
ب: شهرداری :
شهرداری به منظور جلوگیری از اشتباه مجدد ناظر به محض اطلاع از تخلف مهندس ناظر و ارسال پرونده به کمیسیون ماده ۱۰۰ به مدت حداکثر ۶ ماه تا زمان صدور رای از اخذ گواهی امضاء مهندس ناظر برای ساختمان جهت پروانه ساختمان شهرداری خودداری می نماید.
ج:عمل خلاف ارتکابی مهندس ناظر امکان جنبه جزایی هم داشته باشد قابل تعقیب خواهد بود .
نقش دفاتر اسناد رسمی در اجرای صحیح اهداف نظارتی ماده ۱۰۰ چیست؟
مطابق تبصره ۸ ماده ۱۰۰ دفاتر اسناد رسمی مکلف هستند قبل از انجام معامله قطعی درمورد ساختمان ها گواهی پایان کارساختمان ودر مورد ساختمان های ناتمام گواهی عدم خلاف تا تاریخ انجام معامله را که توسط شهرداری صادر شده باشد ملاحظه و مراتب را در سند قید نمایند .
محمدعلی میرزاخانی