آشنایی با جک هیدرولیک: معرفی انواع و کاربردهای آن
اهمیت استفاده از جک هیدرولیک
بدون شک جک هیدرولیک از پرکاربردترین تجهیزاتی است که تا کنون توسط بشر ساخته شده و به توسعه‌ی صنعت کمک کرده است. پنچرگیری لاستیک خودرو و جابجایی اجسام سنگین در صنایع بزرگ و کوچک بدون حضور این وسیله‌ی مهم و کارامد امکان‌پذیر نخواهد بود. جک هیدرولیک در میان اهل صنعت به عنوان سیلندر هیدرولیکی نیز شناخته می‌شود. از آنجایی که استفاده از جک‌های هیدرولیک اهمیت زیادی دارد، در این گفتار می‌خواهیم درباره‌ی چگونگی کارکرد، ساختار و انواع آن بیشتر توضیح دهیم. با ما همراه باشید تا با این ابزار کاربردی بیشتر آشنا شویم.
جک هیدرولیک چیست؟
جک هیدرولیک برای بلند کردن و بالا بردن وسایل سنگین و نگهداشتن آن به کار می‌رود. معمولاً در صنعت با اجسام سنگین سر و کار داریم یا برای تعویض لاستیک و یا تعمیر ماشین باید خودروی چند تنی را بلند کنیم. جک هیدرولیکی به آسانی این امکان را برای ما فراهم کرده است. مکانیسم عملکرد آن بر اساس قانون پاسکال و با استفاده از تراکم و جابجایی مواد سیال می‌باشد. ماده‌ی سیال و غیرقابل تراکم مانند روغن، در اثر جابجایی به پیستون برخورد می‌کند. به کمک نیروی فشاری که از این طریق به پیستون وارد می‌شود، جسم بالا می‌رود.
مزایای استفاده از جک هیدرولیک
اجزای داخلی جک هیدرولیک
برای این‌که عملکرد و روش کار جک هیدرولیک را بهتر درک کنیم، ابتدا باید اجزای اصلی آن و ارتباط این اجزا با یکدیگر را بشناسیم. قطعات اصلی به کار رفته در جک هیدرولیکی شامل موارد زیر است:
- سیلندر
- درپوش سیلندر
- مهره‌ی سیلندر
- پیستون
- میله‌ی پیستون
- میله‌ی شفت
- قطعات آب‌بندی
در ساختار جک‌های هیدرولیکی، دو استوانه وجود دارد که سطح مقطع آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. ماده‌ی سیال با فشار از استوانه‌ای با سطح مقطع کوچک‌تر وارد استوانه‌ی بزرگ‌تر می‌شود. در اثر برخورد ماده‌ی سیال با پیستون، جسم روی استوانه جابجا می‌شود.
البته استفاده از جک هیدرولیک مزیت‌هایی نیز دارد که برای نمونه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- طراحی این جک‌ها به گونه‌ای است که فضای زیادی اشغال نمی‌کنند.
- جک‌های هیدرولیک ساختار ساده‌ای دارند.
- اجسام سنگین را به آسانی بالا می‌برند.
- وزن این جک‌ها سبک است و در محیط کار به راحتی در دسترس قرار می‌گیرند.
- در مقایسه با انواع دیگر جک‌ها قدرتمندتر و بادوام‌تر هستند.
آشنایی با انواع جک هیدرولیک
در چه صنایعی از جک‌های هیدرولیکی استفاده می‌شود؟
جک هیدرولیک به دلیل کاربردهای فراوانی که دارد، جزء جدایی ناپذیر صنایع بزرگ و کوچک به حساب می‌آید. در هر صنعتی که نیاز به ارتفاع گرفتن و بالا بردن اجسام باشد، وجود این جک‌ها یک ضرورت محسوب می‌شود. جک‌های هیدرولیکی به دلیل کارایی متنوعی که دارند، در مدل‌های مختلف و با طول و قطر متفاوت تولید می‌شوند. هر یک از این جک‌ها ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود را دارند و در انواع صنایع و ماشین‌آلات به کار گرفته می‌شوند. جک هیدرولیکی در صنایع و تأسیساتی مانند صنعت خودروسازی، تجهیزات و ماشین‌آلات راهسازی و معدن، ساختمان‌سازی، صنایع حفاری، بالابرها، پالایشگاه‌ها و… بسیار پرکاربرد است.
انواع جک‌های هیدرولیک بر اساس عملکرد
جک‌های هیدرولیکی معمولاً در دو دسته‌ی جک‌های یک طرفه و دو طرفه شناخته می‌شوند:
- جک هیدرولیکی یک طرفه
در این نوع جک‌ها وقتی پیستون با فشار ماده‌ی سیال به یک سو حرکت می‌کند، برای بازگشت به حالت قبل به نیروی کمکی مثل فنر نیاز دارد. در ادامه به بررسی برخی از انواع آن می‌پردازیم:
- جک هیدرولیکی پلانجری: اعمال نیرو در این نوع جک‌ها فقط در یک جهت صورت می‌گیرد. پیستون و میله‌ی پیستون در جک پلانجری از هم جدا نبوده و قطر یکنواختی دارند.
- جک یک طرفه تک پیستون: این نوع جک در مقایسه با جک پلانجری توانایی کم‌تری در تحمل وزنه دارد. در این نوع جک‌ها نیروی وزن پیستون یا فنر به بازگشت جک به حالت اولیه کمک می‌کند. این جک‌ها غالباً در سیستم‌هایی به کار می‌روند که از جک‌های مشابه برای انجام یک کار واحد استفاده می‌شود.
- جک هیدرولیکی متوالی: این جک‌ها ترکیبی از چند سیلندر هستند که به صورت موازی قرار گرفته و نیروی هم‌اندازه‌ا‌ی دارند. هر یک از این سیلندرها به طور جداگانه نمی‌تواند کار کند و عملکرد آن به صورت ترکیبی از سیلندرهاست. در بخش‌هایی که به نیروی بیشتری نیاز باشد، از این جک‌ها استفاده می‌شود.
- جک تلسکوپی: همان‌گونه که از نامش پیداست، ظاهری شبیه تلسکوپ دارد و تا چندین برابر طول خود می‌تواند افزایش ارتفاع داشته باشد. این نوع جک بیشتر در کامیون‌های تخلیه‌ی بار که در آن اجسام تا ارتفاع بالایی جابجا می‌شوند به کار می‌رود.
- جک هیدرلیکی دو طرفه
کاربردهای جک هیدرولیک
در جک هیدرولیک دو طرفه، پیستون به دو سمت حرکت کرده و بدون نیروی کمکی به حالت اولیه باز می‌گردد. این عملیات رفت و برگشتی پیستون در اثر تغییر جهت روغن رخ می‌دهد. در ساختار آن‌ها دو مجرای ورودی مجزا به کار رفته و نیروی فشار در دو جهت منتقل می‌شود. این جک‌ها در دو نوع تک میله و دو میله تولید و عرضه می‌شوند.
- جک دو طرفه‌ی تک میله: این جک‌ها اندازه و توان‌های گوناگونی دارند. در بیشتر مواقع از این نوع جک‌ها استفاده می‌شود. در این جک‌ها پیستون به یک میله با قطر کوچک‌تر متصل شده و نیروی فشار سیال به دو طرف آن وارد می‌شود.
- جک دو طرفه با دو میله: پیستون در جک هیدرولیکی با دو میله به دو میله‌ی پیستونی متصل می‌شود. در این نوع جک‌ها دو طرف سیلندر، نیرویی در دو جهت و به یک اندازه به جسم وارد می‌کند.
جمع‌بندی
دامنه‌ی استفاده از جک هیدرولیک محدود نیست و در اغلب صنایع به کار می‌آید. قبل از خرید و نصب جک مورد نیاز خود، باید پارامترهایی نظیر سرعت، نحوه‌ی نصب، فشار عملیاتی سیستم و موارد دیگر را بررسی کنید. با در نظر گرفتن این آیتم‌ها و کسب اطلاعات دقیق می‌توانید محصول مورد نظر خود را بیابید و خریدی مطمئن داشته باشید. از این نظر می‌توانید از خدمات مشاوره‌ی رایگان در گروه صنعتی پارس خورشید کمک بگیرید. در این مجموعه جمعی از کارشناسان و متخصصان با تجربه گرد هم آمده و در این زمینه پاسخگوی نیاز صنعتگران خواهند بود. از خدمات دیگر این شرکت، فروش و عرضه‌ی اسید استئاریک، تیغ اره نواری، ابزارآلات دستی و کارگاهی، تجهیزات برق صنعتی و ابزار دقیق می‌باشد.