فواید و خواص بومادران چیست؟ و نحوه استفاده از آن چگونه است؟
در این نوشته از دلبرانه قصد داریم مطلبی در مورد خواص بومادران خدمت شما ارائه نماییم.
از آنجایی که مصرف گیاهان دارویی بسیار شایع شده است و ترجیح افراد استفاده از این گونه داروها است.
تصمیم گرفتیم یکی از پر خاصیت ترین این گیاهان را به شما معرفی کنیم و نحوه مصرف آن را به شما آموزش دهیم.
در این مطلب مجموعه از اطلاعات مفید در مورد خواص بومادران را برای شما جمع آوری کرده ایم.
امیدواریم که مورد استفاده شما عزیزان قرار گیرد … تا انتها با ما همراه باشید…
فواید و خواص بومادران چیست؟ و نحوه استفاده از آن چگونه است؟
- نام علمی: Achillea millefolium
- نام رایج در ایران: بومادران
- تیره: Asteraceae
- منشاء: بومی نیمکره شمالی زمین است.
گیاه بومادران از زمان های بسیار قدیم در فرهنگ های مختلف کاربرد داشت.
در گذشته از این گیاه به طور سنتی و به صورت چای، برای کاهش التهاب (به خصوص در دستگاه گوارش) استفاده می شد.
حتی با مصرف خوراکی آن می شود زخم های پوستی و اضطراب و بی خوابی را درمان کرد. بومادران دارای طعم مشابه ای با ترخون است و می توان به جای ترخون در غذاهای مختلف از آن استفاده کرد.
این گیاه با طعم شیرین و در عین حال تلخ خود نه تنها باعث جالب تر شدن طعم غذا می شود؛ بلکه خواص آنتی اکسیدانی غذا را نیز بیشتر می کند.
آشنایی با بومادران و ترکیبات موجود در آن
بومادران (Achillea millefolium) یک گیاه چند ساله از خانواده Asteraceae است. این گیاه به دلیل کاربردهای مختلف درمانی که دارد؛ در سنن مختلف از آن استفاده می شود.
گیاه achillea millefolium بومی مناطق معتدل نیمکره شمالی از جمله آمریکای شمالی، اروپا و آسیا است. این گیاه دارای برگ های شاخی و گل های رنگی قرمز، صورتی، زرد و سفید است.
گل ها و برگ های گیاه بومادران سرشار از مواد مغذی و ترکیبات دارویی است.
مطالعات نشان داده اند که برخی از مواد شیمیایی تقویت کننده و ضد التهابی این گیاه عبارتند از:
- فلاونوئیدها
- کاروتنوئیدها
- ترپن ها
آنتی اکسیدان هایی که تا کنون از این گیاه جدا شده اند نیز عبارتند از:
- لوتولین
- آپیژنین
- کاستین
- سنتوئیدین
- artemetin
- sesquiterpenoids
- پولیتین
- ایزوپولیتین
- desacetylmatricarin
- psilostachyin
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۳ در Food Chemistry منتشر شد نشان داد که بومادران پرورشی دارای اسیدهای چرب و چربی اشباع شده، پروتئین، انرژی، قندها و فلاونوئیدها است؛ در حالی که بومادران وحشی دارای مقدار زیادی کربوهیدرات، اسیدهای آلی، اسیدهای چرب اشباع نشده، توکوفرول ها و اسیدهای فنولیک می باشد.
خواص گیاه بومادران
محافظت از پوست و درمان زخم ها
بومادران قرن هاست که برای معالجه زخم به کار می رود.
اما چرا بومادران برای پوست مفید است؟
طبق مطالعات، این ماده دارای خواص ضد التهابی است و تأثیر مثبتی بر روی pH پوست و میزان رطوبت آن دارد.
علاوه بر این، یک ضد عفونی کننده طبیعی قلمداد شده و بنابراین می تواند از آلوده شدن زخم ها جلوگیری کند.
به همین دلیل بسیاری از پمادهای درمان کننده زخم حاوی عصاره این گیاه هستند.
ترکیبات موجود در این گیاه، توانایی جلوگیری از خونریزی را نیز دارند.
مطالعات نشان داده اند که استفاده از این گیاه به صورت پودر نه تنها می تواند جلوی خونریزی را بگیرد بلکه درد را نیز کاهش می دهد.
به همین خاطر این گیاه ممکن است به درمان بیماری های پوستی کمک کند.
برخی تحقیقات حتی ثابت کرده اند که روغن بومادران می تواند باعث بهبودی زخم ناشی از سوختگی شود.
برای بهبود افراد مبتلا به آمنوره موثر است
آمنوره: یکی از اختلالات قاعدگی در زنان می‌باشد که به معنی عدم خونریزی در زمان قاعدگی در خانم‌های در سن باروری است. آمنوره فیزیولوژیک در زمان حاملگی و شیردهی دیده میشود.
این گیاه می تواند به تحریک جریان خون در ناحیه لگن و همچنین رحم کمک کند.
به همین دلیل قاعدگی را تشویق می کند. متأسفانه، این خاصیت هنوز با تحقیقات بالینی تأیید نشده است. اگرچه قرن هاست که بشر از این روش برای درمان آمنوره و مشکلات قاعدگی استفاده می کند.
آرام بخش بر روی اضطراب
امتحان کردن بومادران گزینه خوبی برای کسانی است که با اضطراب و بی خوابی مبارزه می کنند.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۲ در ژورنال Ethnopharmacology منتشر شده است، به بررسی اثرات آرام بخش و ضد اضطرابی بومادران در حیوانات پرداخته بود.
محققان در آزمایشات میدانی از عصاره هیدروالکلی قسمت های هوایی بومادران بر روی بدن حیوانات استفاده کردند.
آنها دریافتند که این ترکیب، اثرات ضد اضطرابی کوتاه مدت و طولانی مدت دارد.
علاوه بر این محققان دریافتند که بومادران اثر مشابه ای با دیازپام (Valium) دارد. این دارو یک دارو رایج است که برای درمان اختلالات اضطرابی تجویز می شود.
کاهش التهاب و بهبود عملکرد سیستم ایمنی
در طب های سنتی چین، اروپا و هند از این گیاه برای آرام کردن التهاب، به ویژه التهاب روده و دستگاه تناسلی زنان استفاده می کنند.
تحقیقات نشان داده اند که عصاره این گیاه دارای خاصیت ضد التهابی است.
محققان بر این باورند که توانایی بومادران برای فرونشاندن التهاب مربوط به این واقعیت است که هم فلاونوئیدها و هم لاکتون های سسکویترپن را شامل می شود.
این گیاه نه تنها توانایی ضد التهابی از خود نشان می دهد بلکه دارای خواص قابض است.
به همین دلیل است که اغلب در محصولات موضعی که برای درمان مشکلات التهابی پوستی مانند اگزما تجویز می شوند وجود دارد.
همچنین گیاه بومادران در داروهایی که برای درمان تب، سرماخوردگی و آنفولانزا تجویز می شوند نیز یافت می شود.
برای بهبود ماستیت موثر است
ماستیت نوعی بیماری التهابی و عفونی است که در پستان ایجاد میشود. این بیماری همراه با درد بوده و باید هر چه زودتر درمان شود.
اگر زنان در دوران شیردهی به این بیماری مبتلا شوند، شیردادن به نوزاد به یکی از دردآورترین کارها تبدیل میشود.
مشخص شده است که بومادران برای زنان مبتلا به ورم پستان بسیار مفید است. ورم پستان یک نوع عفونت است که بیشتر در بین خانم هایی که نوزاد شیر می دهند رخ می دهد.
به طور خاص، قرص های ساخته شده از برگ این گیاه تقریباً درد را تسکین می دهند و به درمان ترک خوردگی نوک پستان کمک می کنند.
استفاده از کمپرس گرم و سرد پشت سر هم نیز برای این افراد مفید است. سرما باعث تسکین درد می شود در حالی که گرما باعث افزایش گردش خون می شود.
علاوه بر این، گیاه بومادران حاوی ترکیبات ضد التهابی و ضد باکتریایی است و برای این بیماری مفید می باشد.
برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش موثر است
فعالیت ضد اسپاسم بومادران باعث می شود تا مشکلات گوارشی مانند اسهال، نفخ شکم و گرفتگی روده کاهش پیدا کند.
مطالعات حیوانی شواهدی را کشف کرده اند که نشان می دهند؛ این گیاه می تواند اسپاسم عضلات صاف را کاهش داده و به درمان مشکلات گوارشی و حتی بیماری های التهابی روده کمک کند.
در مطالعات نشان داده شده است که گیاه بومادران انقباض عضلات صاف را مهار کرده و از طریق چندین مکانیسم مختلف مانند تغییر کانال های کلسیم، گیرنده های کولینرژیک و تولید اکسید نیتریک، تأثیر آرامش بخش بر روی سیستم گوارشی دارد.
برای فشار خون بالا و آسم تاثیر گذار است
مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ در Phytotherapy Research منتشر شده، فعالیت های ضد فشار خون و گشاد کننده عروق این گیاه را ارزیابی کرد.
محققان توانایی این گیاه در کاهش فشار خون بالا، شل شدن رگ های خونی و بهبود تنفس را تایید کردند.
اثرات گیاه بومادران روی حیوانات نیز مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این تحقیقات، از خاصیت ضد فشار خون این گیاه و همچنین درمان کننده اختلالات مجاری تنفسی مانند آسم حمایت کرده اند.
خواص ضد توموری دارد
مطالعات اخیر روی حیوانات نشان داده اند که عصاره بومادران با هدف قرار دادن متابولیسم لیپیدهای موثر در سرطان لوزالمعده، خاصیت ضد توموری ایجاد می کند.
این گیاه به فعال کردن مسیرهای نظارتی و ترویج بدخیمی در سرطان لوزالمعده کمک می کند.
کاربردهایی که بومادران دارد چیست؟
همانطور که در بالا توضیح داده شد، این گیاه خواص فراوانی برای بدن دارد.
به همین دلیل برخی از محبوب ترین کاربردها درمانی آن عبارتند از:
- بیماری های التهابی پوست
- سوء هاضمه و مشکلات گوارشی
- اضطراب
- بیخوابی
- علائم قاعدگی
- آلرژی
- مشکلات قلبی عروقی و مشکلات تنفسی
آموزش طرز تهیه چای بومادران
از گل ها، برگ ها و ساقه های این گیاه می توان برای تهیه یک چای دارویی استفاده کرد.
می توانید هم از گل ها و برگ های تازه و هم گل ها و برگ های خشک بومادران برای تهیه چای استفاده کنید.
چای بومادران می تواند طعم تلخی داشته باشد. بنابراین در صورت لزوم می توانید از عسل یا نبات برای شیرین کردنش استفاده کنید.
بسیاری از رسپی های این چای، حاوی لیمو هستند. به همین دلیل باعث افزایش ویتامین C در بدن می شوند.
سعی کنید بومادران را با اکیناسه، زنجبیل و نعناع ترکیب کرده تا اثرات آن بر روی سیستم تنفسی و دستگاه گوارش بیشتر شود.
مواد لازم برای تهیه چای بومادران
- ۱ قاشق چایخوری بومادران خشک یا ۳ برگ تازه این گیاه
- ۱ فنجان آب جوش
- ۱ قاشق چایخوری عسل (اختیاری)
- ۱ تکه لیمو (اختیاری)
روش تهیه چگونه است
برگ های بومادران را به مدت ۱۰ دقیقه در آب جوش ریخته و دم کنید.
برگها را در صورت تمایل از قوری خارج کنید.
کمی عسل و یا آب لیمو به آن اضافه کنید.
چای را هم زده و نوش جان کنید.
خطرات، عوارض جانبی و تداخلات دارویی بومادران
وقتی از بومادران به صورت خوراکی استفاده می کنید، می تواند باعث خواب آلودگی و افزایش ادرار شود.
استفاده موضعی از آن نیز ممکن است باعث درماتیت تماسی یا سوزش پوست شود.
در صورت مشاهده این علائم، مصرف این گیاه را قطع کنید. اگر به گیاهان خانواده Aster حساسیت دارید؛ احتمالاً به استفاده موضعی و خوراکی از این گیاه نیز حساسیت دارید.
بنابراین مراقب باشید. این حساسیت می تواند پوست را در برابر نور خورشید حساس تر کند.
آیا بومادران برای انسان سمی است؟
به طور کلی این گیاه برای بدن انسان سمی تلقی نمی شود.
اما هنگام استفاده از روغن آن باید مراقب باشید زیرا این روغن حاوی مقدار اندکی توژون است. مصرف زیاد توژون برای بدن سمی است و اثر مخدر بر روی مغز دارد.
این گیاه همچنین حاوی کومارین است که توانایی رقیق کردن خون را دارد. به همین دلیل نباید با داروهای رقیق کننده خون ترکیب شود.
زنان باردار هم نباید از این گیاه استفاده کنند. اگر کودک شیر می دهید، قبل از استفاده از محصولات حاوی بومادران با پزشک خود مشورت کنید.
به دلیل عدم وجود مستندات کافی، معمولاً استفاده از این گیاه برای کودکان توصیه نمی شود.
اگر علاقه دارید کودکتان از این گیاه استفاده کند حتما با پزشک مشورت کنید.
گیاه بومادران احتمالاً می تواند با داروهای زیر نیز تداخل داشته باشد:
- رقیق کننده های خون (مانند وارفارین)
- لیتیوم
- داروهای کاهش دهنده اسید معده (مانند امپرازول)
- داروهای فشار خون بالا
- داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند (مانند داروهای ضد تشنج و قرص های خواب آور)
- اگر سابقه ابتلا به بیماری های مزمن دارید یا به طور مرتب از داروهای بالا استفاده می کنید؛ قبل از مصرف گیاه بومادران با پزشک خود صحبت کنید.
طرز تهیه روغن بومادران
۵۰ گرم در ۲۵۰ گرم روغن زیتون خیس نموده سپس داخل یک شیشه ریخته درب شیشه را محکم ببندید و شیشه را در آب جوش انداخته به مدت ۴ ساعت بگذارید آب با حرارت ملایم بجوشد سپس صاف نموده از این روغن میتوان استفاده نمود.
خواص عرق بومادران
بومادران (طبیعت گرم ):
ضد تشنج، قابض، تب بر، قاعده آور، درمان اختلالات بینائی و قولنج های کبدی و سنگ کلیه و درمان ورم مقعد و روده و بواسیر و تنظیم رگل خانم ها و دفع سوء هاضمه مفید است.
درمان ضعف عضله قلب، احساس گرفتگی و درد در ناحیه قلب، خواب رفتن دست ها، خون روی، وجود خون در ادرار، رفع خستگی اعصاب، صرع و جنون های خفیف و جلو گیری از خون ریزی
نوع مصرف: یک فنجان در یک لیوان آب سرد صبح و عصر میل شود
این گیاه معطر تب بر است و بُخور آن به رفع زکام کمک می کند، پس در زمان سرماخوردگی به کمک شما می آید.
این گیاه را علف هزار برگ هم می نامند. این گیاه معطر دارای اسانس، اینولین و کمی تانن است و در کشورهای اروپایی به عنوان دارو برای قطع تب استفاده می شود.
این گیاه بطور خاص تب بُر است. ضماد آن جهت درد سینه مفید است. بُخور و جوشانده آن برای درمان زکام مفید است، پس در زمان سرماخوردگی بسیار مفید است.
ادرار را زیاد می کند، در نتیجه برای سنگ های کلیه مفید است.
باد شکن است.
ماساژ دادن محل درد با روغن بومادران یا گذاشتن سوخته آن بر روی محل زخم ، موجب تسکین درد و جلوگیری از خونریزی می شود.
در قدیم ضماد بومادران یعنی برگ های تازه آن را که با روغن ترمس ( باقلای مصری ) مخلوط بوده ، بر روی محل کچلی یا روی صورت مردان جوان برای رویش مو قرار می دادند.
جوشانده سرشاخه گلدار آن برای رفع دردهای قاعدگی مفید است.
ضماد بومادران برای درد سینه و انواع سردرد استفاده می شود.
موارد منع مصرف بومادران
خیلی به ندرت پیش می آید که گیاه بومادران سبب ایجاد حساسیت های پوستی شود و استمرار و استفاده مداوم از این گیاه نیز ممکن است حساسیت های پوستی را افزایش دهد.
در دوران بارداری از این گیاه استفاده نکنید.
استفاده از روغن این گیاه برای موارد داخلی باید تحت نظر و با تجویز دکتر کارشناس باشد.
هشدار هایی در رابطه با مصرف بومادران
خانم ها بعد از پاک شدن در دوران عادت از استفاده بومادران خودداری کنند.
استفاده از روغن این گیاه برای موارد داخلی باید تحت نظر و با تجویز دکتر کارشناس باشد.
استمرار و استفاده مداوم از این گیاه نیز ممکن است حساسیت های پوستی را افزایش دهد. در دوران بارداری از این گیاه استفاده نکنید.
استعمال خارجی بومادران
از جوشانده ۳۰ تا ۶۰ در هزار سرشاخه های گلدار گیاه برای تهیه لوسیون ها، حمام و همچنین به کار بردن بصورت تنقیه استفاده بعمل می آید.
شیره تازه گیاه نیز برای قراردادن بر روی زخم و جراحات، شکاف و ترک پستان و محل دردناک بواسیر، مورد استفاده قرار می گیرد.
با افزودن ۲۰ گرم اسانس بومادران به ۴۵ گرم پماد کامفره، نوعی پماد برای مالیدن بر روی محل دردناک روماتیسم تهیه می شود.