بیوگرافی فریبرز عرب‌نیا + عکس های شخصی فریبرز عرب‌نیا
بیوگرافی فریبرز عرب‌نیا + عکس های شخصی فریبرز عرب‌نیا
بیوگرافی فریبرز عرب نیا
فریبرز عرب نیا که به تازگی در نمایش عاشقانه های ناآرام حضور داشت این روزها مشغول جابه جایی و فراهم کردن مقدمات سفر به خارج از کشور است.درلا به لای دغدغه های این روزهای عرب نیا با او گفت وگویی داشته که بسیار شفاف پاسخ داده است.
آقای عرب نیا چه شد که بر این شدید به تئاتر برگردید و چه چیز در این نمایشنامه شما را به روی صحنه آمدن مجاب کرد؟
لازم می دانم قبل از هرچیزی توضیحی بدهم که امیدوارم این توضیح سوءتفاهم برای کسی به وجود نیاورد. حقیقت این است که عاشقانه های ناآرام یک تئاتر کامل در پرونده کاری ام محسوب نمی شود؛ برای اینکه در برنامه ریزی بسیار ضعیف بود و کار بدون تمرین روی صحنه رفت. نتیجه خوشبختانه خوشایند بود و برای تماشاگر، دلچسب. هدف من هم از حضور در این کار همین رضایت مخاطب بود. این یک تجربه صحنه ای و شاید یک نمایش تجاری به حساب بیاید که حداقل تماشاگر را در این تب و تاب سیاسی و اجتماعی آرام کند. خوشبختانه این خوراک برای مخاطب هم اصلاً مبتذل و بد نبود. اتفاقاً رویداد خجسته ای شد که مردم از آن استقبال کردند. درواقع اگر مخاطب از کاری لذت نبرد کائنات را هم تکان بدهیم فایده ای ندارد و من این شانس را داشتم که پایان هر اجرا مخاطب عاشقانه های نا آرام را راضی ببینم. امیدوارم گروه این نمایش اگر اجراهای بیشتری دارند موفق باشند.
با این اوصاف، رجوع شما به صحنه و تئاتر بعد از چندسال بیشتر به خاطر این نفس به نفس شدن با مخاطب بوده است؟
خیلی صادقانه بخواهم بگویم، چون دارم از ایران می روم، این تجربه برای من آغوش گیری تماشاچی ها، هم شهری ها و هم وطنانم بود که برای ما یک خاطره مشترک باقی بگذارد و اینکه هر دو این خاطره را به یاد بیاوریم و از آن به نیکی یاد کنیم. این یادگاری برای تماشاچی برای من از همه چیز مهم تر بود؛ حتی مهم تر از اینکه با این نقش می توانم در کارنامه ام یک نقطه عطف بگذارم یا نه، حقیقت این است که اولویت من ملاقات با مردمم بود در روزهای آخری که در ایران هستم.
شما از یادگاری صحبت می کنید و خاطره ای که مردم بخواهند با شما آن را در ذهنشان ثبت کنند و شنیدن این جملات از زبان شما این مفهوم را به ذهن متبادر می کند که شما قصد مهاجرت از ایران دارید. البته مدتی هم هست که این شایعه شنیده می شود که شما قرار است از سینما خداحافظی کنید و برای همیشه از ایران بروید. این موضوع چقدر صحت دارد؟
به هیچ عنوان صحت ندارد. سینما و از آن مهم تر فرهنگ کشورم از زندگی من نه تنها حذف شدنی نیست، که حتی تضعیف هم نمی شود. خوشایندتر برایم این است که روز به روز این حس میهن دوستی و علاقه به فرهنگ کشورم در من تقویت می شود. هرچه سنم بیشتر می شود به مکاشفه در فرهنگ و غوطه ور شدن در آن فکر می کنم و طالب فراگیری هستم. هم وطنانم را با تمام ضعف ها، قوت ها و کشورم را با تمام اوج ها و فرودها و حتی پلشتی هایی که در دوره هایی به آن تحمیل می شود دوست دارم. موج ها و حماسه ها، بالا و پایین رفتن های وطنم در تمام سال هایی که زندگی کردم حالا دیگر بیشتر شناخته شده و هیچ وقت نمی توانم آن را فراموش کنم یا بگذارمش اینجا و بروم کشوری دیگر. قاطعانه می گویم، هرگز قصد مهاجرت دائمی از ایران را ندارم و دلیل من از سفر طولانی مدت، شرایط زندگی شخصی ام است و اینکه می خواهم در کنار پسرم باشم که قرار است تحصیلش را در کشور دیگری ادامه بدهد. چندسالی را مجبور می شوم زمان کار کردن و استراحتم را تغییر بدهم. پیش از این تابستان ها استراحت می کردم و در طول سال کار، اما حالا باید همزمان با تحصیل جانیار کنار او باشم، آشپزی کنم و در کشوری که فقط من را دارد، مثل یک رفیق برای پسرم باشم و در طول تابستان کار کنم.
پس فعالیت های سینمایی تان در طول این مدت چه می شود؟
این به معنای این نیست که فعالیت های سنیمایی، ادبیاتی و تصویری ام در طول سال متوقف می شود. نه در آن زمان ها بیشتر ذهنم را درگیر نوشتن می کنم و برای رسیدن به آن پروژه هایی که در ذهنم هست تصویربرداری های تجربی و مستند خواهم داشت. می خواهم برنامه هایی را که عقب ماندند، به سرانجام برسانم و هم آنهایی که قرار است به نتیجه برسند را با یک چارچوب و طرح مشخصی آماده اش کنم. اینها یعنی در طول سال خیلی شاغل خواهم بود، اما تصویری از من دیده نخواهد شد مگر در تابستان ها.
اهالی سینما و همکاران شما در طول این مدت برای ارائه پیشنهادات همکاری چطور می توانند با شما ارتباط برقرار کنند؟
چندسالی است که با بعضی از دوستان یک سری قرارهایی داریم که به خاطر لطفی که به من دارند و قواره سینمایی ام طرح های مشترکی وجود دارد که در حد قول و همکاری است و در بعضی از موارد حتی تا سیناپس هم پیش رفته ایم. این کارها را باید موکول به تابستان آینده کنم، اما به طور کل ارتباط من با همکارانم از طریق آدرس ایمیلم خواهد بود که دوستان می توانند در صورت نیاز از انجمن بازیگران خانه سینمای ایران بگیرند.
آیا بنا ندارید که در خارج از ایران فعالیتتان را ادامه بدهید؟ آیا برای همکاری با آنها پیشنهاد یا طرحی دارید؟
هم پیشنهاد دارم و هم به آن فکر کرده و می کنم. بحث گسترده ای است، اما ترجیحم این است که در پاسخ به سوالتان بگویم فعلاً در عرصه بازیگری و کارگردانی حرفه ای خارج از ایران به جهت اینکه در طول سال امکانش را ندارم، متوقف خواهد بود، اما در طول تابستان به پیشنهاداتم چه در آمریکا و چه در اروپا فکر می کنم.
از اروپا هم پیشنهاد دارید؟
بله من از یکی دو کشور اروپایی چند پیشنهاد ساخت فیلم در زمینه مهاجرت دارم که باید به آن بیشتر فکر کنم و احتمال دارد این همکاری اتفاق بیفتد. اما همه چیز الان برای من در سایه پسرم هست و تمام ذهنم را معطوف به او کرده ام و نمی توانم درباره برنامه های آینده کاملاً شفاف صحبت کنم.در حوزه ادبیات چطور، شما سال هاست دستی به قلم دارید و شاید خیلی از مخاطبانتان منتظر به سرانجام رسیدن آن باشند.مجموعه قصه های من احتمالا به زودی چاپ می شوند، الان در مرحله ویراستاری و بازنویسی نهایی هستند.
اوضاع بد سینما تصمیم گیری را برای شما راحت تر کرد؟
اگر نخواهم دروغ بگویم اوضاع نابسامان فرهنگی این درد را برایم تحمل پذیرتر کرد. امیدوارم از حرفم سوء برداشت نشود اما به نظرم می آید که ما ضربات فرهنگی عمیقی در طول چند سال گذشته دیدیم که هنوز از پس جبرانش برنیامده ایم و ضربات دیگری هم در کنارش دارد می خورد. این به من و خیلی ها اثبات می کند که در زمینه فرهنگی به اندازه سیاست همه چیز برای ما جدی نیست. البته از یک جهت باید خداراشکر کنیم، چون هرچیزی را که به اندازه سیاست جدی گرفتیم نابودش کردیم. امیدوارم از این بابت هیچ وقت فرهنگ را اینقدر جدی نگیریم. و در آخر آرزوی عمیقی که برای کشورم دارم این است که فرهنگ به جایگاه مستحقش در زندگی روزمره دست پیدا کند؛ نه در شعار و رسانه، بلکه در تاکسی ها، خانه ها، مطب دکتر، مقر تحقیقات اتمی و خیابان ها و… به فرهنگ واقعی در ارتباط با یکدیگر برسیم.
ناگفته ای مانده که بخواهید آن را مطرح کنید؟
«حرفی که برایم خیلی مهم است، این است که من هیچ زمانی به صراحت نگفتم که چقدر مردم سرزمینم را دوست دارم و به آن ها دلبسته ام یا درصدد این نبودم که القاب تصنعی درباره شان به کار ببرم که آن ها را وادار به پذیرش من کند ؛ چیزی که متاسفانه در جامعه ما به یک اپیدمی تبدیل شده است، اما الان که مجبورم زمان کمی در ایران و کنارشان باشم می خواهم بگویم که قلبم به اندازه تک تک شان می تپد. در طول این سال ها انرژی خیلی خوبی به من دادند و اینقدر این حس برایم خوشایند بوده و هست که فکر می کنم با شیرینی اش سختی این مرحله از زندگی ام کم می شود. من ۳۰ سال است که از مردمم محبت های پررنگی دیده ام که تحمل این بی مهری ها را سبک کرده بود، زبانم برای تشکر از آنها قاصر است و امیدوارم ملتم به عرش برسند به امید حق.»
– هم زمان با تحصیلات دانشگاهی، آموزش سینما را در مجتمع آموزشی سینما آغاز کرد و مدتی نیز کلاسهای بازیگر تئاتر را در کانون تئاتر تجربی گذراند.
– نمایش هایی که طی این دوره بازی و کارگردانی کرده عبارتند از: آوازخوان طاس، کالیگولا، دایره گچی قفقازی و …
فریبرز عرب نیا تا قبل از سال ۱۳۷۴ در هشت فیلم در نقشهای دوم و سوم ظاهر شد و هیچگاه نتوانست توانایی هایش را به معرض نمایش بگذارد. اما وقتی از طرف مسعود کیمیایی برای بازی در فیلم ضیافت از او دعوت شد، همگان بر این عقیده بودند که کیمیایی قهرمان خود را یافته است. بازی او در فیلم ضیافت یکی از بهترین بازیهای جشنواره چهاردهم فیلم فجر بود.
– اوج هنرنمایی فریبرز عرب نیا در فیلم سلطان بود. او توانست شمایل یک قهرمان به ته خط رسیده را به زیبایی هرچه تمام تر ایفا کند. این نقش آفرینی تا حدی خوب و پذیرفتنی بود که منتقدان ماهنامه فیلم بازی او را بهترین بازی جشنواره پانزدهم فیلم فجر خواندند. این در حالی بود که عرب نیا حتی کاندید دریافت جایزه هم نشده بود.
– فریبرز عرب نیا در فاصله بین ضیافت و سلطان سه فیلم بازی کرد. سه فیلم حادثه ای. فیملهایی که نه ارزش ماندگاری داشتند و نه عرب نیا نشانی از خود داشت. عرب نیا تا به امروز همچنان در فیلمهای نچندان مطرح بازی می کند. او می توانست چهره ای ماندگار در سینمای ایران از خود به جای بگذارد اما بیراهه های کارنامه بازیگری او شاید حتی بازیهای بسیار خوبش را زیر سوال ببرد.
– فریبرز عرب نیا پس از سلطان، سه چهار بازی خوب هم در کارنامه سینمایی اش ثبت کرد تا همچنان خیلیها به او امیدوار باشند. بازی قابل قبول او در فیلم جهان پهلوان تختی و بخصوص شوکران – هر دو ساخته بهروز افخمی – و بازی متفاوت و بسیار دشوارش در فیلم شیفته فریبرز عرب نیا را به عنوان یکی از چهره های برتر دهه هفتاد سینمای ایران معرفی کرد.
وصل نیکان (ابراهیم حاتمی کیا، ۱۳۷۰)
مسافران (بهرام بیضایی، ۱۳۷۰)
خسوف (رسول ملاقلی پور، ۱۳۷۱)
من زمین را دوست دارم ( ابوالحسن داودی، ۱۳۷۲)
آهوی وحشی (حمید خیرالدین، ۱۳۷۱)
مرد پنجم (سیدمحسن شهابی، ۱۳۷۳)
سالهای بیقراری (مسعود نوابی، ۱۳۷۳)
کاکادو (تهمینه میلانی، ۱۳۷۳)
ضیافت (مسعود کیمیایی، ۱۳۷۴)
ستاره های سربی (مهدی ودادی، ۱۳۷۵)
فرار مرگبار (تورج منصوری، ۱۳۷۴)
بالاتر از خطر (سعید عالم زاده، ۱۳۷۵)
سلطان (مسعود کیمیایی، ۱۳۷۵)
جهان پهلوان تختی (بهروز افخمی، ۱۳۷۶)
شاهرگ (علی غفاری، ۱۳۷۶)
بادامهای تلخ (کاظم معصومی، ۷۷/۱۳۷۶)
شوکران (بهروز افخمی، ۱۳۷۷)
دلباخته (خسرو معصومی، ۱۳۷۸)
شیفته (محمدعلی سجادی، ۱۳۷۸)
هزاران زن مثل من (رضا کریمی، ۱۳۷۸)
رنگ شب (محمدعلی سجادی، ۱۳۷۹)
هفت پرده (فرزاد مؤتمن، ۱۳۷۹)
از صمیم قلب (بهرام کاظمی، ۱۳۷۹)
وکیل (مجموعه تلویزیونی، سیروس مقدم، ۱۳۸۱)
دختری در قفس (قدرت الله صلح میرزایی، ۱۳۸۱)
عطش ( محمدحسین فرح بخش، ۱۳۸۱)
برگ برنده (سیروس الوند، ۱۳۸۱)
پروانه (عباس رافعی، ۱۳۸۲)
باج خور (فرزاد مؤتمن، ۱۳۸۲)
مختارنامه (داود میرباقری، ۱۳۸۳)
