چگونه باید به پیشواز ماه مبارک رمضان رفت؟

در این نوشته از دلبرانه قصد داریم در خصوص اینکه چگونه باید به پیشواز ماه مبارک رمضان رفت گفتگو کنیم.

با توجه به نزدیک شدن به حلول ماه مبارک رمضان و برای اینکه بیشتر این ماه را درک نماییم مطالعه این مقاله خالی از لطف نیست

ماه رمضان ماه میهمانی خدا و بخشش گناهان است و یکی از ماه های پر برکت خداوند است که باید برای ورود به این ماه خود را آماده کنیم.

امیدواریم که مطلبل زیر مورد توجه شما قرار گیرد.با ما همراه باشید…

چگونه باید به پیشواز ماه مبارک رمضان رفت؟

• تغییر حالت

سید ابن طاووس‏« ره‏» نقل می‏فرماید که وقتی ماه مبارک رمضان فرا می‏رسید رنگ چهره پیامبر اکرم(ص) عوض می‏شد و زیاد به نماز و دعا می‏پرداخت ،

تغییر حالت آن حضرت در دهه آخر ماه مبار رنگ مضاعفی به خود می‏گرفت، بگونه‏ای که تمام شبها را به شب زنده‏داری و عبادت سپری می‏کرد.

درباره حضرت امام زین العابدین(ع) نقل شده است که ایشان در این ماه کاملا غرق در دعا و تسبیح و استغفار و ذکر تکبیر می‏گشت.

• نمازهای مستحبی

گرچه بجا آوردن نمازهای مستحبی و نوافل یکی از مسائل عادی و روزمره آن بزرگواران بوده است.

ولی در ماه رمضان حالت مضاعف به خود می‏گرفت، تا آنجا که نمازهای مخصوصی توسط آنان در ماه مبارک رمضان و شبهای قدر خوانده می‏شد، که ذکر تفصیل آن مجال دیگری می‏طلبد.

• تلاوت قرآن

ماه مبارک رمضان بهار قرآن است و پیامبر اکرم(ص) و عترت طاهرینش که خود قرآن ناطقند و هیچگاه ایشان از قرآن، و قرآن از ایشان جدا نبوده

و تلاوت آیات دلنشین آن جزء برنامه روزمره ایشان بوده است، عنایت‏ خاصی نسبت ‏به تلاوت قرآن در ماه مبارک رمضان مبذول می‏داشتند

و توجه اصحاب و یاران خود را نسبت‏ به آن جلب می‏ نمودند، تا آنجا که در مورد حضرت امام سجاد(ع) نقل شده است که چهل بار قرآن را در ماه مبارک ختم می‏ نمود.

• نیایش

چگونه خواستن و از چه کسی خواستن و به چه انگیزه‏ای خواهش کردن از مهمترین مطالبی است که در هر درخواستی،

نهفته است اینجا سخن از درخواست از یگانه معبود قادر و تواناست که معصومین(ع) بر بشریت منت نهاده و نحوه درخواست را در قالب‏« دعا» به عالی‏ ترین وجه ممکن نشان داده ‏اند.

و علاوه بر لذت سخن گفتن با خداوند عال یترین مضامین معارف تابناک الهی را در آن جای داده و از خود یادگارهایی بس ارزشمند به ودیعت نهاده‏ اند.

در ماه مبارک رمضان دعاهای مخصوصی از آن بزرگواران رسیده است که تنها به ذکر عناوین آن‏ها در این مقاله اکتفا می‏ شود:

• دعا در وقت دیدن هلال ماه مبارک
• دعای پیامبر اکرم(ص) در وقت وارد شدن به ماه مبارک رمضان
• دعای پیغمبر اکرم(ص) در شب اول
• دعای ابو حمزه ثمالی در هر شب
• دعای سحر
• دعای اول صحیفه سجادیه
• دعای وقت افطار
• دعای امام زین العابدین(ع) در شبهای نوزدهم و بیست و یکم
• دعای پیامبر اکرم(ص)، و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) در ماه مبارک رمضان
• دعای پیامبر اکرم(ص) و امام زین العابدین(ص) در شب بیست و هفتم
• دعای پیامبر اکرم(ص) در شب آخر هر ماه
• دعا به هنگام وداع با ماه رمضان

• احیای شب قدر

معصومین(ع) در شبهای قدر شب زنده‏ دار بودند، و نه تنها خود به احیاء آن می‏ پرداختند بلکه خانواده و کودکان و فرزندان خویش را به انجام آن وا می ‏داشتند

روایت‏ شده است که رسول خدا(ص) در شب بیست و سوم ماه، خفتگان از خانواده خود را از خواب بیدار می‏ کرد و آب به صورت آنها می‏پاشید.

حضرت فاطمه زهرا(س) نیز نمی‏ گذاشت کسی از فرزندانش در آن شب به خواب رود،

و آنان را با کمی غذا و ایجاد آمادگی از روز و با انجام استراحت در روز، آماده می ‏ساخت، و می‏ فرمود محروم کسی است که از خیر این شب محروم ماند.

و یک سال حضرت امام صادق(ع) به بیماری سختی گرفتار شده بود، آن حضرت دستور داد که در شب بیست و سوم ایشان را برداشته و به مسجد پیامبر(ص) بردند

و آن شب را در آن مکان شریف به احیاء گذارند.

• آداب افطار

چگونه افطار کردن، و با چه افطار کردن از جمله مسائل قابل توجه سیره است.

از پیامبر(ص) و ائمه هدی(ع) ادعیه خاصی در وقت افطار نقل شده است.

امام صادق(ع) می‏فرماید که پیامبر اکرم در وقت افطار این دعا را می‏فرمود:« اللهم لک صمنا و علی رزقک افطرنا فتقبله منا، ذهب الظلما و ابتلت العروق و بقی الاجر» ب

ار خدایا برای تو روزه گرفتیم، و بر روزی تو افطار نمودیم، پس آن را از ما بپذیر.

حضرت امیر المؤمنین(ع) در وقت افطار می‏فرمود: «اللهم لک صمنا و علی رزقک افطرنا فتقبله منا انک انت و السیمع العلیم‏»

خدایا برای تو روزه داشتیم، و بر روزی تو افطار کردیم. پس آن را از ما قبول نما، همانا که تو شنوا و دانایی.

و اما اینکه با چه چیزی افطار می‏نمودند، مواردی نقل شده است، از امام باقر(ع) نقل شده است که پیامبر اکرم با آب و خرما، و یا آب و رطب افطار می‏ نمودند.

و اگر آن حضرت شیرینی و حلوا نمی ‏یافت‏ با آن افطار و گاهی با شکر که از نی گرفته می‏شد، افطار می‏کرد.

و امام صادق(ع) می‏فرماید: پیامبر، اکرم(ص) با شیرینی و حلوا افطار می‏ نمود، و اگر آن را نمی ‏یافت‏ با آب ولرم افطار می‏کرد

و می‏فرمود: آن باعث پاکیزگی کبد و معده است،و دهان را خوشبو می‏سازد، و ریشه دندان و دید چشم را تقویت می‏نماید.

بنابر این از مجموعه روایات استفاده می‏شود که آن حضرت- در صورت امکان- با یک ماده شیرینی مثل حلوا، خرما، و در صورت نبود آنها با آب نیمه گرم و ولرم فطار می‏ نمود.

ابن طاووس از امام باقر(ع) نقل می‏کند که حضرت علی(ع) دوست داشت که با شیر افطار کند.

• غسل

پیامبر اکرم(ص) در دهه آخر ماه مبارک رمضان هر شب غسل می‏کرد. ح

ضرت امام باقر(ع) شبهای نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوم و بیست و پنجم را غسل می‏کرد ،

و امام صادق(ع) در شب بیست و سوم دو بار غسل می‏نمود، یک بار در اول شب، بار دوم در آخر شب.

• اعتکاف

یکی از مستحبات بسیار مهم و سازنده اعتکاف است.

که تفصیل و شرائط آن در کتب فقهی آمده است و از عهده این نوشته خارج می‏باشد.

امام صادق(ع) فرمود: یکبار رسول خدا(ص) در دهه اول ماه رمضان به اعتکاف نشست و در رمضان دیگر در دهه دوم، و در رمضان پس از آن در دهه سوم اعتکاف نمود.

و بعد از آن همیشه در دهه آخر رمضان به اعتکاف می‏نشست.

• وداع با ماه رمضان

برخاستن از سفره ضیافت الله برای عارفان دلداده حقا سخت و ناگوار است.

لذا همانطور که جدایی عاشق از معشوق، به سختی هر چه تمام ‏تر صورت می‏گیرد،

پیامبر اکرم(ص) چگونگی وداع با ماه رمضان را چنین بیان می‏کند: جابر بن عبد الله انصاری نقل می‏کند که در جمعه ماه رمضان، بر رسول خدا وارد شدم.

هنگامی که چشم او بر من افتاد فرمود: ای جابر این جمعه آخر ماه رمضان است،

پس با او وداع کن و بگو:« اللهم لا تجعله آخر العهد من صیامنا ایاه، فان جعلته فاجعلنی مرحوما، و لا تجعلنی محروما» یعنی خدایا، این رمضان را آخرین روزه ما قرار مده،

و چنانچه قرار دادی پس ما را مورد رحمت‏ خود قرار بده و ما را محروم نساز،

و هر کس این را بگوید به یکی از دو امر نیکو( احدی الحسنیین) نائل می‏شود، یا آنکه عمر پیدا می‏کند و ماه رمضان بعدی را درک می‏نماید

و یا آنکه مورد بخشش و رحمت‏خدا قرار می‏گیرد.

• شب عید فطر

از مجموعه روایات استنباط می‏شود که این شب از جایگاه بس والایی برخوردار است

و معصومین(ع) آن را به احیاء و شب زنده ‏داری می‏گذراندند.

حضرت علی بن الحسین امام زین العابدین(ع) شب عید فطر را در مسجد به نماز می‏ گذارند تا آنگاه که صبح شود.