فواید نماز خواندن چیست و چه آثاری در زندگی و جسم انسان دارد؟

در این نوشته از دلبرانه قصد داریم مطلبی در خصوص فواید نماز خواندن خدمت شما کاربران محترم ارائه نماییم.

شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید نماز خواندن برای انسان چه فوایدی دارد و در زندگی چه تاثیری می گذارد.

به همین دلیل مجموعه ای از اطلاعات کامل در این خصوص از منابع معتبر برای شما جمع آوری کرده ایم.

امیدواریم که مورد توجه شما عزیزان قرار گیرد … . با ما همراه باشید …. .

فواید نماز خواندن چیست و چه آثاری در زندگی و جسم انسان دارد؟

فلسفه عبادت انس با خدای تعالی است و در اثر انس با خدا است که انسان به او نزدیک می شود و به کمال و سعادت می رسد.

در هر شبانه روز پنج وقت برای نماز قرار داده شده است تا این ارتباط معنوی با خالق هستی قطع نگردد.

در دین اسلام تاکید فراوانی بر به جا آوردن باشکوه نماز در اوقات پنج گانه شده است که یادگیری و تذکّر این تاکیدات باعث می شود انسان به خواندن نماز بیشتر اهمیت دهد.

پس از پذیرش اسلام و قرآن به عنوان دین و کتاب الهى، درمى‏ یابیم که در قرآن و نیز کلمات انبیاى الهى و پیشوایان، تأکید وافرى بر اقامه نماز شده است.

همچنین نماز داراى جایگاه ویژه‏اى در ادیان الهى است و در طول تاریخ تمامى پیامبران و پیروان آنها سفارش به نماز شده‏اند.

اما چرا نماز؟ اسلام و قرآن داراى سیستمى ترتیبى جهت نیل آدمى به مراتب کمال است که از جمله آنها اقامه نماز مى‏باشد.

محور تربیت و تعالى انسان در مکتب اسلام، با توجه به خداوند و در نظر گرفتن موقعیت او و نیز جایگاه خود انسان میسّر است. این توجه با نماز حاصل مى‏شود.

نماز هیچ سودى برای خداوند ندارد و اگر هیچ کس در تمامى هستى سر بر آستان او نساید، بر دامن کبریایى او گردى نمى‏نشیند.

ولى غفلت انسان از خداوند، زمینه سقوط وى به پست‏ترین درجات را فراهم مى‏کند.

حال آن که یاد خداوند او را بر طریق مستقیم نگاه مى‏دارد و در طوفان حوادث زندگى و فراز و نشیب آن دست او را مى‏ گیرد.

اگر بخواهیم نقش نماز را در طول زندگى به چیزى تشبیه کنیم، باید بگوییم: نماز همانند چراغ‏هایى نورانى در مسیرى تاریک و ظلمانى و پیچ در پیچ است که انسان را به پیمودن راه اصلى و منحرف نگشتن و اسیر غول بیابان نشدن دعوت مى‏کند.

این چراغ‏ها باید همواره روشن باشد وگرنه آدمى ممکن است در مرحله‏اى به بیغوله‏اى بیفتد و چه بسا بازگشت از آن میسر نباشد.

فلسفه اصلى نماز و دیگر عبادات همین است. بدون نماز و عبادت انسان تربیت نمى‏شود و توان لازم را براى پیمودن راه کمال نمى ‏یابد.

معنا و مفهوم نماز

نـمـاز در لـغت به معناى پرستش, نیاز, سجود, بندگى و اطاعت, خم شـدن بـراى اظـهـار بـندگى و اطاعت و یکى از فرایض دین و عبادت مـخصوصى است که مسلمانان پنج بار در شبانه روز به جا مى آورند.

نـماز یعنى خدمت و بندگى, فرمان بردارى, سر فرود آوردن و تعظیم کردن به نشانه احترام.

نماز, داروى نسیان و وسیله ذکر خداوند است. نـمـاز, رابـطه معنوى مخلوق با خالق است. نماز یعنى دل کندن از مـادیـات و پـرواز دادن روح; یـعـنى پا را فراتر از دیدنى ها و شنیدنى ها نهادن.

آداب نماز و آثار تربیتى آن

شـرایـط و آداب نماز به قدرى زیاد است که تمام نظام ها و روابط انـسـانـى را بـه طور خودکار تنظیم و اصلاح مى کند.

توجه به همه آثـار تـربیتى نماز کار مشکلى است ولى ما چند نمونه آن را بیان مى کنیم:

۱. ادب در بـرابـر سـخـن امـام جماعت در نماز جماعت وقتى امام مشغول خواندن حمد و سوره است باید ساکت باشیم.

۲. مـراعات حقوق دیگران آب وضو, مکان نمازگزار و لباس او باید حـلال و از مـال دیگران و غصبى نباشد; حتى اگر از مال خمس نداده لباس تهیه کند, نمازش باطل است.

۳. تـغـذیـه و بهداشت نمازگزار اگر نمازگزار از مشروبات الکلى اسـتـفـاده کـرده باشد, تا چهل روز نمازش مورد قبول نیست. لباس نـمـازگـزار نیز باید پاک باشد و بهتر است به هنگام نماز عطر و مسواک زد و موها را شانه کرد.

۴. همسردارى کسى که به همسر خود نیش بزند, نمازش قبول نیست.

۵. ولایت کسى که اهل نماز است ولى تسلیم طاغوت ها است و ولایت و حـکـومـت رهـبـران اسلامى را پذیرا نیست, نمازش قبول نیست; گرچه تمام عمر در کنار کعبه باشد.

۶. نـظـم و ترتیب در تمام کلمات و کارهاى نماز نظم و ترتیب به چشم مى خورد.

۷. انـعطاف و هم آهنگى امام جماعت باید با مردم هم آهنگ باشد; بـه ایـن معنا که مراعات ضعیف ترین افراد را بکند. اگر کسى دیر بـه جماعت رسید, امام باید کمى رکوع خود را طول بدهد تا او نیز بـه نـمـاز بـرسد. مردم نیز باید خود را با امام هم آهنگ کنند; مـثـلا کسانى که یک رکعت از نماز جماعت عقب هستند و در رکعت دوم بـه جـمـاعـت پیوسته اند, مى توانند با نوعى انعطاف و تغییر در نماز جماعت شرکت کنند.

۸. اعـتـماد اگر هریک از امام یا مردم در انجام قسمتى از نماز شـک کـردنـد, بـایـد بـه یک دیگر اعتماد کنند; یعنى با توجه به رفتار دیگرى تصمیم بگیرند.

۹. ورزش اگـرچه نماز براى انجام وظیفه الهى است, ولى طراحى آن طـورى اسـت که در لابه لاى نماز و حرکات رکوع و سجود یک نوع حرکت ورزشى نیز نهفته است.

۱۰. آمـوزش اجبارى نمازگزار باید مسائل و احکام مورد نیاز خود را فراگیرد.

۱۱. آگـاهـى از اخـبـار مـردم با شرکت در نمازجمعه و جماعت با اخبار و مسائل دینى و مشکلات مسلمانان آشنا مى شوند.

۱۲. امـر به معروف و نهى از منکر (حى على الصلوه) در اذان یکى از بزرگ ترین معروف ها است.

آثار فردى و اجتماعى نماز

نـمـاز تاثیر بسزایى در زندگى فردى و اجتماعى فرد دارد. در این جا برخى از آن ها را فهرست وار بیان مى کنیم.

نمازگزار در مقایسه با کسى که نماز نمى خواند, احساس آرامش بیش ترى دارد.

هـنـگـامى که از طریق نماز, روح خود را به معراج مى فرستد و با خـدا و نام او پیوند مى دهد, احساس عزت و قدرت مى کند و از هیچ کس و هیچ قدرتى نمى ترسد.

نـمازگزار هیچ گاه چشمش را به چیزهاى حرام آلوده نمى کند و نمى گـذارد هوس هاى زودگذر و وسوسه هاى شیطانى روح و ذهنش را مشغول کـنـد. در مـقـابل, دامن گیرى مفاسد, جاذبه هاى آلوده موجود در اجـتـمـاع, زلـف هـا و بدن هاى عریان, صحنه هاى بدآموز و تحریک کـنـنده, موسیقى و نغمه هاى حرام چنان پرده اى بر دل هاى افراد بـى نـماز مى کشند که آنان را توان مشاهده و ارتباط با ظرایف و لطایف و معنویت نیست.

در جـهان امروز که لجام گسیختگى فرهنگى به طور فزاینده اى سلامت و امـنیت جانى بسیارى از جوامع را به مخاطره انداخته است و همه روزه شاهد طغیان و عصیان گروه هاى مختلف مردم به ویژه نوجوانان و جـوانان هستیم, کیست که فریادرس این مردم باشد؟! آیا چیزى جز نـماز و توکل و امدادهاى غیبى خداوندى مى تواند ناجى این افراد از مـنـجـلاب ایـن گـنـاهان عظیم شود و آن ها را از سقوط به دره نیستى و فلاکت باز دارد؟

آثار و عواقب ترک نماز

تـرک نماز در دنیا و آخرت عواقب تلخى دارد. در قیامت, اهل بهشت از دوزخـیـان مى پرسند: چه چیزى شما را روانه جهنم کرد؟ یکى از پـاسـخ هایشان این است که ما پاى بند به نماز نبودیم.

در جایى دیگر به نمازگزارانى که در نمازشان سهل انگاراند; یعنى گاهى مى خوانند و گاهى نمى خوانند, مى گوید: واى بر آنان.

رسـول خدا(ص) فرموده است: (من ترک الصلوه متعمدا فقد کفر; هرکه عمدا نماز را ترک کند, از اسلام خارج شده و کافر است.)

در جـایـى دیـگر مى فرماید: (بین العبد وبین الکفر ترک الصلوه; مرز بین بنده خدا و کفر, ترک نماز است.)

هیچ انسان با وجدان و متفکرى نیست که از ابعاد و اسرار و ظرایف نـماز آگاه باشد ولى از کنار آن ها بى اعتنا رد شود, مگر کسانى کـه بـه خـاطر غفلت و بى خبرى, توفیق سخن گفتن با خداوند را از خود سلب کرده اند.

تاثیر نماز در زندگی

«سوره عنکبوت آیه ۴۵»

و نماز را به جای آر که همانا نماز است که اهل نماز را از هر کار زشت و منکر باز میدارد و همانا ذکر خدا بزرگتر است و خدا به هر چه کنید آگاه است.

خداوند در قرآن می فرمایید: کسانی مرتکب گناه می شوند که از یاد من غافلند و از آنجایی که نماز راه ارتباط و گفتن ذکر  خداست مانع از غفلت و در نتیجه انجام گناه می شود.«سوره اعراف آیه ۱۷۹»

مطمئن باشید عده ای را به جهنم می افکنیم که حقیقت آنها مانند چهارپایان است و آنها غافلانند.

• دور شدن از گناهان و کارهای زشت

«سوره بقره آیه ۱۵۳»

ای اهل ایمان در زندگی خود صبر پیشه کنید و نماز بپا دارید که خداوند یاور صابران است.

نماز بهترین راه ارتباط با خداست و خداوند در این آیه از انسان می خواهد که به هنگام مشکلات نماز بپا دارد و برای حل مشکلش از خداوند یاری بخواهد.

• رد شدن از مشکلات

هیچ گاه نگوییم که خدایا مشکل بزرگی دارم بلکه به مشکلاتمان بگوییم که خدای بزرگی دارم…

«سوره رعد آیه ۲۸»

آنها که ایمان آورده و دلهاشان با یاد خدا آرام می گیرد،آگاه شوید که دلها تنها با یاد خدا آرام می گیرد.

با توجه به این آیه و آیات دیگری از قرآن می توان نتیجه گرفت که یاد خداوند موجب آرامش روحی و روانی انسان می شود.

اما آیا منظور از یاد خدا نماز است؟؟!

«سوره طه آیه ۱۴»

منم خدای یکتا که هیچ خدایی جز من نیست پس مرا به یگانگی بپرستید و نماز را مخصوصاً برای یاد من بپا دارید.

از این آیه می توان نتیجه گرفت که نماز یاد خداست و همانا دل آرام گیرد با یاد خدا بنابراین نماز باعث آرامش انسان می شود.

• آرامش روانی

«سوره طه آیه ۱۳۲»

تو اهل بیت خود را به نماز امر کن و خود نیز بر نماز و ذکر حق صبور باش ما از تو روزی کس را نمی طلبیم بلکه کا به تو روزی می دهیم.

از آیه نیز می توان نتیجه گرفت که یکی دیگر از فوائد نماز افزایش روزی انسان است.

• افزایش رزق و روزی 

«سوره شعراء آیات ۲۱۷ و ۲۱۸»

و توکل بر آن خدای مقتر و مهربان کن آن خدایی که چون از شوقش به نماز برخیزی تو را می نگرد.

از این آیه نیر می توان نتیجه گرفت که یاد و توکل به خدا باعث یاری از سوی خداوند می شود و این یعنی حضور خدا در زندگی ما.

آثار نماز در عالم برزخ (قبر) :

رسول خدا(ص) فرمودند: «نماز بین نمازگزاران و عزرائیل (سلام ا علیه) فرشته ی مرگ، شفاعت می­کند. (تا نمازگزار راحت­تر جان بدهد)

«نماز در قبر مونس و همدم نمازگزار است»، « نماز فرش نمازگزار در قبر می­شود».

آثار نماز در قیامت:

رسول خدا(ص) فرمود: «نماز واقعی و با حضور قلب در روز قیامت تاجی بر سر نمازگزاران است»، «نماز واقعی و با حضور قلب (در روز قیامت) نور چهره­ی نمازگزاران است»، «نماز با حضور دل، روز قیامت پوشش و مانعی بین نمازگزار و آتش دوزخ می­گردد».

آثار و فواید نماز خواندن در جسم

انجام حرکاتی که در حین نماز خواندن واجب هستند جنبه ی سلامتی هم دارد که در بخش فواید نماز از نظر پزشکی قرار می گیرد.

اثرات نماز در درمان اضطراب و افسردگی

بیماران افسرده ،مرحله خواب REM آنان، نسبت به افراد عادی بیشتر است یعنی زمان بیشتری را در مرحله REM به سر می برند که این باعث دیدن خواب های آشفته و پریشان می شود.

این افزایش مدت خواب REM در ساعات نزدیک صبح به وقوع می پیوندد که اثرات بیدار شدن برای نماز صبح باعث می شود که فرد از ورود به مرحله REM بازداشته شود وموجب کوتاه شدن آن و درمان افسردگی گردد.

(درمان های دارویی رایج ضدافسردگی سه حلقه ای از طریق کاهش مرحله REM خواب، باعث درمان می شود)

اثرات نماز بر شادابی و نشاط و جلوگیری از استرس و فشار عصبی

بیدار شدن برای نماز صبح و در ساعات سحرگاهی و انجام عبادت در این موقع، عامل افزایش هورمون کورتیزول وحالت شادی و نشاط سرمست کننده می شود که بر زندگی روزانه نماز گزار بسیار موثر است و باعث افزایش مقاومت بدن در برابر استرس ها و فشارهای روحی و روانی است که این در مضامین عرفانی تحت عنوان اسرار سحر بیان شده است.

تاثیرات هورمون ملاتونین در بیداری نماز شب و سحرگاه

بر طبق تحقیقات دکتر مدحت الشامی پزشک مصری، میزان ترشح ملاتونین در شب و سحر نیاز به هیچ دارویی ندارد به جز انجام عبادات و نیایش و دوری از گناهان که باعث آرامش روحی و روانی می شود و به تبع آن تاثیرات مثبت بر جسم و روان می گذارد. بیشترین حالت اورژانسی بیماری قلب پنج تا نه صبح است که با بیدار شدن در نماز صبح ترشح ملاتونین حداکثرشده و باعث جلوگیری از عوارض قلبی می شود.

تاثیر نماز بر طول عمر انسان

افزایش هورمون هائی همچون کورتیزول، ملاتونین و دوپامین در بیداری نماز شب و سحر باعث سلامتی و طول عمر می شود.

تاثیر نماز بر بهداشت خواب

خواب از دو مرحله خواب عمیق و خواب رِم تشکیل شده است که به طور یک در میان در طی شب حاصل می شوند.

پس از آنکه حدود ۴۵ دقیقه از خواب رفتن انسان گذشت، مرحله رِم آغاز می شود و برای مدت کوتاهی ( حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه ) ادامه می یابد.

در طول مرحله رِم، به طرز اسرار آمیزی تمام عظلات اسکلتی بدن از کار می افتد و شخص کاملا بی حرکت می شود.

و نوار مغزی شخص به جای حالت خواب، حالت بیداری کامل را نشان می دهد، طوری که در این حالت مغز از فعالیت بالایی برخوردار است.

در طی مرحله ی رِم، درجه حرارت بدن و ضربان قلب به طور غیر منتظره ای بالا می رود و حرکات سریع در چشم های فرد دیده می شود که علت نامگذاری این مرحله نیز می باشد. ( مرحله حرکت سریع چشم ) اگر شخص را در این حالت بیدار کنیم، ادعا می کند که در حال دیدن خواب بوده.

مرحله رِم پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه متوقف می شود و پس از آن در طول خواب و به طور دوره ای و منظم تکرار می شود. با این وجود کل دوران رِم در طول یک خواب ۸ ساعتی در اشخاص طبیعی، ۹۰ دقیقه خواهد بود و قسمت اعظم آن در ساعات نزدیک به صبح به وقوع می پیوندد. امروزه دانش پزشکی به اثبات رسانده که یکی از علائم مهم در بیماری افسردگی، افزایش مدت خواب رِم نسبت به میزان طبیعی است، طوری که شخص افسرده بیشتر از سایر اشخاص خواب می بیند. یعنی زمان بیشتری را در مرحله رِم به سر می برد.

زمان نماز صبح که در قرآن تاکیید زیادی به آن شده است، به گونه ای قرار گرفته است که سبب کاهش قابل ملاحظه میزان خواب رِم در اشخاص می شود. چون دقیقا در زمانی قرار گرفته است که خواب رِم بیشتر اتفاق می افتد.

اهمیت به نماز

بی گمان، یکی از اهداف قیام امام حسین علیه السلام ، اقامه نماز بوده است. نهضت عاشورا که یکی از کامل ترین نهضت هاست، با برپایی درست این فریضه الهی، آن را در ردیف عبرت های خویش گنجانده و از اهداف قیام برشمرده است. چرا که رهبر این نهضت، حتی در ظهر عاشورا و در گرماگرم کارزار، نماز اول وقت را بر جهاد مقدّم دانسته است و پیروانش نیز سنگینی این مسئولیت را همواره بر دوش خویش احساس می کرده اند.

آن گاه که عمروبن عبداللّه ، معروف به ابوثمامه صائری، گفت: دوست دارم پس از نماز خواندن به امامت شما، به دیدار پروردگار بروم، امام در پاسخ فرمود:

ذَکَرتَ الصَّلاهَ جَعَلَکَ اللّه ُ مِنَ المُصَلِّینَ الذّاکِرینَ نَعَم هَذا أوَّلُ وَقْتِها سَلُوهُم أن یَکُفّوُا عَنّا حتّی نُصَلِّی.

نماز را به یادمان آوردی، خداوند، تو را از نمازگزاران واقعی بگرداند. بله اول وقتِ نماز ظهر است. از آنان بخواهید مدتی دست از جنگ بکشند تا نماز به جا آوریم.

این هنگام بود که امام حسین علیه السلام بدون اعتنا به هجمه بی امان تیرهای از کین رها شده دشمن، نماز عشق را در آرامشی غبطه برانگیز به جا آورد. دو تن از یاران ایشان نیز برای جاودانه ماندن ارزش این فریضه الهی، جان خود را سپر بلای امام ساختند و این پیام را به ارمغان نهادند که نماز اول وقت، در اندیشه و کردار انسان، آثار مثبت و عمیقی بر جای می گذارد؛ به ویژه نمازی که با اقتدا به رهبران شایسته الهی خوانده شود.