مبارزه با ایدز و قابل‌انتقال از طریق تماس جنسی با حفاظت از زنان تن فروش
مبارزه با ایدز و قابل‌انتقال از طریق تماس جنسی با حفاظت از زنان تن فروش
اگر خبرهای مربوط به سلامتی را در چند روز گذشته مرور کرده باشید، احتمالا خودتان هم فهمیده‌اید که چندتایی از آنها را می‌توان مثل نخ‌های تسبیح کنار هم قرار داد، چراکه رابطه‌ای معنادار بینشان دیده می‌شود. تازه‌ترین خبر مربوط به ابتلای بیش از ۲۵۰ هزار ایرانی به هپاتیت c است که از قضا خیلی‌هایشان از وجود این ویروس در بدنشان خبر ندارند و به‌نوعی ماشین انتقال آن محسوب می‌شوند. اگر این خبر را یکی از مهره‌های تسبیح در نظر بگیریم، باید آن را در کنار آمار تازه انتشار یافته از گسترش ابتلای ایدز قرار دهید. خبری که معاون بهداشتی وزیر بهداشت آن را اعلام کرده و گفته است: «متأسفانه ابتلای ایدز در ایران رشد زیادی پیدا کرده، تا جایی که می‌توان گفت میزان ابتلا به این بیماری در سال‌های گذشته دو برابر شده است.»
نکته دیگری که علی‌اکبر سیاری, معاون بهداشتی وزیر بهداشت به آن اشاره کرده، افزایش ابتلا به ایدز از طریق ارتباط جنسی بوده است. او در ادامه گفته است: «حدود یک دهه پیش ۱۵ درصد موارد انتقال ایدز از طریق جنسی بود و اکنون به ۳۰ درصد افزایش یافته است. الگوی انتقال جنسی ایدز روبه‌افزایش است و کنترل آن نیازمند اطلاع‌رسانی شفاف به مردم است.» سیاری، در سخنانش توجه به سلامت زنان تن‌فروش را یکی از راه‌های کنترل ابتلا به ایدز در کشور اعلام کرد و گفت: «علت ناموفق بودن در کنترل انتقال جنسی ایدز این نکته است که نمی‌توانیم همه مسائل را شفاف به مردم بگوییم، مثلا در مورد کاندوم نمی‌توانیم راحت صحبت کنیم. حالا خوشبختانه مراکز جدیدی در کنار مراکز شبکه بهداشتی برای معاینه زنان روسپی ایجاد شده است که این افراد را از نظر بیماری‌های قابل‌انتقال از طریق تماس جنسی مانند هپاتیت، ایدز و سایر بیماری‌های مقاربتی محافظت می‌کند. در این مراکز پس از معاینه، به زنان روسپی آموزش‌های لازم برای پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی داده می‌شود و وسایل پیشگیری را به‌صورت رایگان در اختیار آنان قرار می‌دهیم.»
در همان جلسه‌ای که سیاری این سخنان را مطرح کرد، ناهید خداکرمی، دبیر کارگروه سلامت و محیط‌زیست معاونت امور زنان ریاست‌جمهوری هم حضور داشت و گفت: «متأسفیم که کنترل‌های اجتماعی باعث شد که برخی روابط به زیرزمین‌ها و جاهای مخفی کشیده شود و بچه‌ها از پیش چشمان بزرگ‌ترها پنهان شدند. بسیاری از زنانی که حالا کارگر جنسی محسوب می‌شوند، با برخوردهای غیر‌علمی مواجه بوده‌اند. حالا برخی از دخترانی که به ما مراجعه می‌کنند، می‌گویند چون در اینجا نمی‌توانند راحت باشند، به ترکیه یا ارمنستان می‌روند و همین امر موجب انتقال بیماری‌های مختلف می‌شود؛ بیماری‌هایی که خیلی‌ها توقع دارند بدون نگاه ریشه‌ای و اجتماعی کنترل شوند درحالی که ریشه اجتماعی دارند.»
همین جمله‌ها کافی بود تا مهره دیگر تسبیح البته به‌شکلی بسیار جنجالی‌تر پدید آید. به فاصله چند ساعت از این سخنان، رسانه‌های مختلف دست‌به‌کار شدند. آن هم با این تیتر: «زنان تن‌فروش کارت سلامت می‌گیرند».
معترضان این اتفاق را اقدامی برای به‌رسمیت‌شناختن تن‌فروشی اعلام می‌کردند. از طرفی زنانه بودن مسئله پای معاونت زنان و خانواده رئیس‌جمهور را هم به این مسئله باز کرد و حرف و حدیث‌هایی درباره امضای تفاهم‌نامه این معاونت با وزارت بهداشت درباره ساماندهی زنان روسپی زمزمه می‌شد. اتفاقی که واکنش تند معاونت زنان ریاست‌جمهوری را به‌دنبال داشت؛ واکنشی که خیلی‌ها از نوع و شدت آن تعجب کردند، چرا که شخص شهیندخت مولاوردی, معاونت زنان ریاست‌جمهوری قبلا درباره لزوم توجه به مسئله تن‌فروشی و ساماندهی آن از طریق همکاری نهادهای مختلف حرف‌های زیادی زده بود.
اما این بار، ابتدا فضه پناهلو، مدیرکل حوزه ریاست و روابط‌عمومی معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری وجود تفاهم‌نامه مشترک میان این معاونت و وزارت بهداشت در رابطه با صدور «کارت سلامت» برای زنان خیابانی را تکذیب کرد و بعد نیز خود شهیندخت مولاوردی وارد عمل شد و در کانال تلگرامی‌اش نوشت: «ظاهرا جماعتی که دروغ و تهمت را پیشه خود ساخته باشد، لحظه‌ای آرام و قرار ندارد و با بردن عرض خود، دائما زحمت دیگران می‌دارد! امروز از ماجرای شیطنت و دروغ‌پردازی برخی رسانه‌ها در اختلاف‌افکنی میان دولت و مجلس، هنوز فراغت پیدا نکرده بودیم که خبر رسید چه نشسته‌اید که همان رسانه‌ها با آسمان ریسمان‌بافی دروغ دیگری را در فضای مجازی دست به دست می‌چرخانند!»
این حرف‌ها درحالی مطرح می‌شود که معاونت زنان و خانواده رئیس‌جمهور در دومین همکاری مشترکش با وزارت بهداشت که به سال گذشته برمی‌گردد، برای تأسیس کلینیک‌های سلامت روانی و جسمی زنان مخصوصا زنان آسیب‌پذیر، اصرار داشت و در نهایت موفق به گنجاندن آن در تفاهم‌نامه هم شد.
حالا این واکنش‌های شتاب‌زده و همراه با دستپاچگی، یک‌بار دیگر نشان می‌دهد که اگرچه خیلی‌ها، حتی منتقدان وجود چنین مراکزی به لزوم ساماندهی زنان تن‌فروش اعتقاد دارند و همین‌طور نسبت به افزایش آمار ابتلا به ایدز و هپاتیت اعلام نگرانی می‌کنند، اما باز هم برخورد با راه‌حل‌های مختلف همراه با نفی و سردرگمی است. آن هم درحالی که طبق آمارهای غیر‌رسمی، حداقل ۱۰ هزار زن تن‌فروش در کشور داریم که به این کار به‌عنوان شغل نگاه می‌کنند.
مینو محرز که یکی از شناخته‌شده‌ترین پزشکان حوزه بیماری‌های عفونی است و بیشترین شهرتش را برای انجام کارهای اجتماعی و درمانی در حوزه بیماری ایدز به‌دست‌آورده، درباره چنین طرحی می‌گوید: «الان آمار ابتلا به ایدز آن هم از طریق ارتباط جنسی روبه‌گسترش است. در مورد بیماری‌های عفونی و مقاربتی دیگر هم وضعیت مشابهی داریم. این خبرها تازه نیستند و آن‌قدر گفته شده‌اند که حالا خیلی‌ها به شنیدنشان عادت کرده‌اند اما به راه‌حل دادن عادت نکرده‌ایم. به‌محض اینکه راه‌حلی می‌شنویم برافروخته می‌شویم، درحالی که این واکنش‌ها دردی را دوا نمی‌کند.»
او ادامه می‌دهد: «در حال حاضر ۵۰۰ زن معتاد خیابانی در شهر تهران برای تأمین مواد خود تن‌فروشی می‌کنند که از هر ۱۴ نفر، دو نفر مبتلا به HIV مثبت است.
آنها از کجا مبتلا شده‌اند و آیا راهی برای جلوگیری از انتقال این بیماری به بقیه داریم؟
به‌هرحال باید فکری کرد و راه‌حلی پیدا کرد، قبل از اینکه مجبور به انتخاب هر راه‌حلی که پیش رو داریم بشویم. توصیه من این است که مسئله تأسیس کلینیک‌های زنان آسیب‌دیده در کشور با جدیت بیشتری پیگیری شود. ما باید بدون خیالبافی، این زنان را سالم نگه داریم تا جامعه مصون بماند. باید در جامعه کلینیک‌هایی سیار با قابلیت غربالگری برای زنان آسیب‌دیده وجود داشته باشد. در کنار این اقدام می‌توان به حل ریشه‌ای مسئله پرداخت.»