چگونه می‌توان یک مددکار اجتماعی شد؟
اگر دغدغه کمک به افراد جامعه را دارید و همواره به دنبال راهی برای خدمت‌رسانی و بهبود شرایط افراد سالمند، ناتوان و دارای شرایط خاص هستید، شغل مددکاری مناسب شما است. شغل مددکاری اجتماعی نیازمند داشتن روحیه قوی و توان جسمی بالا است. باتوجه به بالا بودن نیاز به مددکاران اجتماعی در ایران و دیگر کشورها، این افراد بازار کار گسترده‌ای پیش روی خود دارند. اگر می‌خواهید در این مسیر شغلی قدم گذاشته و به افراد جامعه کمک‌رسانی کنید، با این مقاله همراه باشید. در ادامه، به معرفی بیشتر شغل مددکار اجتماعی و شرایط استخدام مددکار می‌پردازیم.
شغل مددکاری اجتماعی
برای ورود به مسیر شغلی مددکاری، ابتدا باید شناخت درستی از وظایف و شرایط کاری آن داشته باشید. کمک، حمایت، آموزش و مشاوره دادن به افراد نیازمند حمایت، از وظایف مددکار اجتماعی است. از دیگر وظایف و مسئولیت‌های مهم مددکار اجتماعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بررسی و ارزیابی وضعیت سلامت روحی و روانی مراجع
- ارائه مشاوره یا حمایت براساس وضعیت افراد
- معرفی و ارجاع مراجعه کنندگان به مراکز حمایتی مختلف (در صورت لزوم)
- ایجاد رابطه مبتنی بر اعتماد با فرد مراجع و خانواده و اطرافیان او
- ثبت اطلاعات و گزارش نویسی از جلسات
شما به عنوان یک مددکار اجتماعی می‌توانید در محیط‌های مختلفی از جمله مراکز نگهداری افراد بی سرپرست، موسسات خیریه، پرورشگاه‌ها، مراکز مشاوره، مراکز بازپروری، زندان‌ها، مراکز اصلاح و تربیت، مراکز درمان اعتیاد، کلینیک‌های خصوصی و دیگر سازمان‌های امدادی، رفاهی، حمایتی و توانبخشی فعالیت کنید. برای مشاهده آگهی‌های استخدامی این حوزه صفحه استخدام مددکار در خانه سالمندان را ببنید.
شرایط ورود به شغل مددکاری اجتماعی
برای ورود به این شغل، نیاز به تحصیل در رشته مددکاری اجتماعی دارید. گرایش های تخصصی مقطع کارشناسی این رشته در دانشگاه علمی کاربردی شامل: مددکاری اجتماعی- خانواده، مدیریت محله، توانبخشی افراد کم‌توان ذهنی، مددکاری اجتماعی- کودک، مراکز اورژانس اجتماعی، آسیب شناسی اجتماعی، مددکاری روانی- اجتماعی در بحران (سوانح طبیعی)، مدیریت آموزش‌های شهروندی، پیشگیری از اعتیاد و مدیریت سلامت- خانواده و مراقبت سالمندان می‌شود.
شما می‌توانید پس از پایان دوره تحصیلات خود، اقدام به شروع فعالیت در این حوزه بکنید همچنین در طول دوران تحصیل نیاز به گذراندن طرح دارید که به شما کمک می‌کند قبل از ورود رسمی به این شغل، تجربه عملی کسب کنید. همچنین این امکان را دارید تا پس از دریافت مدرک با گذراندن دوره کارآموزی مهارت بیشتری در محیط کاری واقعی کسب کرده و راحت‌تر بتوانید وارد باز کار این شغل شوید. پس از کسب تجربه می‌توانید در صورت داشتن سرمایه کافی با دریافت پروانه تاسیس کلینیک مددکاری به صورت مستقل در این حوزه فعالیت کنید.
باتوجه به نیاز بالای جوامع به مددکاران اجتماعی و خصوصا بالا رفتن سن جمعیت در اغلب جوامع، پیش بینی می‌شود تا یک دهه آینده رشد این رشته نسبت به دیگر رشته‌ها صعودی باشد. کشورهایی مثل آمریکا و انگلیس در چند سال گذشته با افزایش فرصت‌های شغلی در این حوزه مواجه بوده‌اند. به همین دلیل، برای گذراندن تحصیلات لازم در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد می‌توانید در برترین دانشگاه‌های دنیا با پرداخت هزینه تحصیل و یا دریافت بورسیه تحصیل کنید. برترین دانشگاه‌های ارائه دهنده این رشته در کشورهای آمریکا، بریتانیا، کانادا و هلند قرار دارند.
مهارت‌هایی که برای ورود به شغل مددکاری اجتماعی نیاز دارید
برای اینکه بتوانید به عنوان یک مددکار اجتماعی عملکرد بهتری داشته باشید، نیاز به داشتن و تقویت این مهارت‌ها در خود دارید:
- احساس همدلی
- روابط عمومی خوب
- روحیه کار تیمی
- حل مساله
- مدیریت و رهبری
- اصول مشاوره و روانشناسی
- توانایی ایجاد اعتماد
- هوش اجتماعی
بازار کار و آینده شغلی مددکاری اجتماعی
با جستجوی آگهی استخدام مددکار اجتماعی، با فرصت‌های شغلی متعددی در سایت‌های استخدام و کاریابی مواجه می‌شویم. با وجود بازار کار گسترده‌ای که رشته مددکاری اجتماعی دارد، پرداخت حقوق و مزایای کم در مقایسه با میزان زحمت و سختی کار، از مهم ترین دغدغه‌های کارجویان این حوزه است. بسیاری از کارجویان به دلیل شرایط کاری سخت و حقوق پرداختی کم تصمیم به مهاجرت می‌گیرند؛ هرچند، مددکاران اجتماعی با سابقه کار بیشتر، فرصت‌های شغلی بهتری پیش رو داشته و از حقوق و مزایای بالاتری برخوردارند. در برخی از مکان‌ها مثل مراکز خصوصی و مراکز مشاوره، به دلیل شرایط کاری بهتر، مددکاران سطح رضایت شغلی بیشتری را تجربه می‌کنند.
همانطور که قبل‌تر اشاره شد، پیش‌بینی‌ها نشان از بالا رفتن نیاز به تخصص مددکاری در آینده هستند. به همین دلیل چه در ایران (خصوصا به دلیل بالاتر رفتن سن جمعیت در سال‌های آینده) و چه در دیگر کشورها، مددکاران اجتماعی از بازار کار و آینده شغلی خوبی برخوردارند.
درآمد شغل مددکاری اجتماعی
معمولا مددکاران در مشاغل دولتی استخدام شده و حقوق دریافتی آن‌ها براساس قانون مدیریت خدمات کشوری است. در سازمان‌های خصوصی نیز بسته به میزان تجربه، مدرک تحصیلی و نوع سازمان، میزان درآمد یک مددکار اجتماعی می‌تواند متفاوت باشد. حقوق دریافتی یک مددکار اجتماعی در آمریکا، انگلیس، کانادا و هلند به شرح زیر است:
آمریکا: ۳۵ تا ۸۵ هزار دلار در سال
انگلیس: ۴۴ تا ۶۹ هزار یورو در سال
کانادا: ۴۰ تا ۸۰ هزار دلار در سال
هلند: ۹ تا ۳۰ هزار یورو در سال
تیپ‌های شخصیتی مناسب شغل مددکاری
فعالیت در رشته مددکاری اجتماعی نیازمند داشتن روحیه قوی، شخصیتی اجتماعی و همدلی است. برخی از تیپ های شخصیتی به دلیل داشتن ویژگی‌های رفتاری مطابق‌تر با این موقعیت شغلی، عملکرد بهتری به عنوان مددکار اجتماعی خواهند داشت. این تیپ‌های شخصیتی بر اساس تست شخصیت‌شناسی MBTI، شامل موارد زیر می‌شود:
- ENFJ
- INFJ
- ENFP
- INFP
- ESFJ
- ISFJ
- ESFP
- ISFP
در بین این ۸ تیپ شخصیتی، بهترین تیپ شخصیتی برای شغل مددکاری ENFJ است. این تیپ شخصیتی را اصطلاحا «مربی» می‌نامند. شخصیت مربی به احساسات دیگران بهای زیادی داده و برای سوق دادن افراد به سمت داشتن یک زندگی بهتر همیشه آماده است. افراد با تیپ شخصیتی ENFJ به برقراری ارتباط با دیگران و انجام کارهای گروهی تمایل و علاقه زیادی دارند. انرژی بالا، مسئولیت‌پذیری، توانایی تجزیه و تحلیل و درک و همدلی بالا، از ویژگی‌هایی هستند که باعث شده افراد دارای این تیپ شخصیتی برای شغل مددکاری اجتماعی مناسب‌ترین گزینه باشند.
جمع‌بندی
مددکاران اجتماعی افرادی همدل، سختکوش و مسئولیت‌پذیرند که برای ارتقای سطح سلامتی افراد جامعه تلاش می‌کنند. در این مقاله به معرفی شرایط شغلی و موارد مهم در استخدام مددکار اجتماعی پرداختیم تا اگر شما هم دغدغه کمک به افراد را داشته و علاقمندید در این حوزه شغلی فعالیت کنید، با آگاهی بیشتری در این مسیر شغلی قدم بگذارید.