عوارض قرص سرترالین ( زلفت ، اسنترا )+مواد مصرف قرص سرترالین

عوارض قرص سرترالین ( زلفت ، اسنترا )+مواد مصرف قرص سرترالین

عوارض قطع سرترالین و عوارض جانبی سرترالین چیست؟

موارد مصرف و مکانیسم اثر سرترالین چگونه است؟

 

موارد مصرف

سرترالین با نام‌های تجاری زلفت و اسنترا ، یک داروی ضد افسردگی از گروه مهارکننده‌های بازجذب سروتونین است که استفاده از آن برای درمان افسردگی، اختلال وسواسی جبری، اختلال هراس، فوبیای اجتماعی، اختلال ناخوشی پیشاقاعدگی و اختلال استرس پس از سانحه پذیرفته شده‌است.

 

مکانیسم اثر

سرترالین از طریق جلوگیری از جذب مجدد سروتونین توسط گیرنده‌های عصبی پس سیناپسی و بالابردن غلظت سروتونین در دستگاه عصبی مرکزیاست. سرترالین هم‌چنین به میزان کمی از جذب مجدد دوپامین جلوگیری می‌کند و تا حدی نیز وقفه‌دهنده گیرنده‌های آلفای آدرنالین است.

 

عوارض قطع درمان
احتمال بروز گیجی، لرزش دستها، اضطراب، تهوع و طپش شدید قلب

 

عوارض جانبی

کاهش تمایلات جنسی، تأخیر در انزال، خونریزیهای غیرطبیعی ، آکاتزیا (عدم تحمل وضعیت نشسته)، بزرگی و احساس کشیدگی پستان و یا ترشح شیر در خانمها، عوارض اکستراپیرامیدال، گرفتگی و پرش ناگهانی عضلات، تب، سرگیجه، خشکی دهان، افزایش احساس تشنگی، خستگی، تغییرات ناگهانی و بی‌اراده خلق، تپش قلب، راش پوستی، احساس خارش در پوست.

معرفی داروی سرترالین و آشنایی کامل با عوارض و نحوه مصرف  قرص سرترالین

این دارو برای درمان افسردگی، اختلالات obsessive – compulsive، اختلالات پانیک، اختلالات post trummatic stress (PTSD)، اختلالات خلقی دوران قاعدگی در زنان، اختلالات اضطرابی اجتماعی (ترس از اجتماعات) بکار میرود.

مکانیسم اثر سرترالین:

این دارو یک مهارکننده قوی و انتخابی بازجذب نورونی سروتونین (SSRI) میباشد و با تقویت فعالیت سروتونرژیک در CNS ومتعاقباً مهار فعالیت آدرنرژیک در ناحیه locus ceruleus میشود.

فارماکوکینتیک :

جذب گوارشی این دارو آهسته است ولی درصورت مصرف با غذا، سرعت جذب و فراهمی زیستی آن افزایش می یابد. پیوند پروتئینی آن خیلی زیاد وحدود ۹۸درصد است. سرترالین درکبد متابولیزه میشود و بطور وسیع تحت تاثیر عبور اولیه قرارمیگیرد. نیمه عمر حذف آن ۲۶-۲۴ ساعت است ولی متابولیت فعال آن نیمه عمر ۱۰۲-۶۲ ساعت دارد. برای شروع اثر ضدافسردگی و ضدپانیک آن ۴-۲ هفته و برای اثر ضدوسواس آن ممکن است زمان بیشتری لازم باشد. درصورت مصرف یکبار در روز دارو،پس از ۷ روز به غلظت پایدار سرمی میرسد. دارو بیشتر بصورت متابولیت از راه کلیه و همچنین از راه مدفوع دفع میشود.

موارد منع مصرف سرترالین:
درصورت وجود حساسیت به دارو از مصرف آن باید خودداری کرد.

 

هشدارها:

۱- درموارد زیر با احتیاط فراوان تجویز شود
عیب عملکرد کبد، بیماریهای قلبی، سابقه حملات تشنجی،اختلالات انعقادی،گلوکوم با زاویه بسته و سابقه مانیا

۲- بی ضرری و اثربخشی این دارو برای درمان افسردگی، اختلالات پانیک، موارد PTSD و اختلالات اضطرابی اجتماعی در کودکان اثبات نشده است.

عوارض جانبی سرترالین:

اختلالات جنسی، خواب آلودگی، گیجی، خستگی یا ضعف، مشکلات گوارشی از جمله بی اشتهایی، اسهال، خشکی دهان، اختلال در هضم غذا، تهوع، دردشکمی، نفخ، کاهش وزن، سردرد، افزایش تعریق، اختلالات خواب،لرزش و در برخی موارد اختلالات انعقادی وخونریزی غیرعادی،واکنشهای تهاجمی، حالتهای جنونی، سندرم استیونس جانسون، زیادی فشارخون ریوی، واکنشهای الرژیک، تاکیکاردی بطنی، تاری دید، برافروختگی، سینوزیت، عفونت ادراری و خمیازه از عوارض جانبی این دارو میباشند.

تداخل های دارویی سرترالین:

سرترالین متابولیسم کبدی داروهای ضدافسردی سه حلقه ای، داروهای ضدآریتمی گروه ۱C مانند پروپافنون را کاهش داده و اثرات آنها را تشدید میکند. سرترالین همچنین متابولیسم آستمیزول را مهارکرده و بدلیل افزایش خطر آریتمی مصرف همزمان آن دو ممنوع است. دیژیتوکسین و وارفارین ممکن است در سطح پیوند پروتئینی با سرترالین تداخل داشته باشند، بنابراین در مصرف همزمان آنها باید احتیاط کرد. مصرف همزمان مهارکننده های MAO از جمله فورازولیدون، پروکاربازین و سلژیلین با این دارو ممکن است موجب بروز عوارض جدی و خطرناک وگاهی مهلک قلبی – عروقی و CNS شود، بنابراین مصرف همزمان آنها ممنوع است. ازمصرف سرترالین همراه با پیموزاید به دلیل افزایش غلظت سرمی پیموزاید بایدخودداری نمود. مصرف سرترالین با داروهای سرتونرژیک میتواند باعث بروزسندرم سروتونین و تشدید عوارض شود. مصرف این دارو همزمان با فرآورده های گیاهی حاوی گیاه علف چای مانند هایپیران میتواند موجب افزایش احتمال بروز عوارض جانبی شود.

کات قابل توصیه درباره سرترالین:

۱- دوره درمان با این دارو باید بطور کامل رعایت شود و از مصرف بیش از مقدار تجویز شده باید خودداری شود.

۲-برای دستیابی به اثر ضدافسردگی دارو ممکن است تا ۴ هفته زمان لازم باشد، ولی برای دستیابی به اثر درمانی در بیماریهای obsessive compulsive ممکن است زمان بیشتری موردنیاز باشد.

۳-درصورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو حتماًباید موضوع را با پزشک در میان گذاشت.

۴-از قطع مصرف ناگهانی دارو باید خودداری کرد و بهتراست مصرف آن تحت نظر پزشک و بتدریج قطع شود.

۵-به دلیل احتمال بروز سرگیجه، اختلال در تصمیم گیری، تفکر ومهارت های حرکتی، تاروشن شدن اثرات دارو در بیمار، هنگام رانندگی یا انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند، باید احتیاط نمود.

۶-بیمارانی که احتمال اقدام به خودکشی در آنها وجود دارد، نباید مقادیر زیاد دارو را بطور یک جا در اختیار داشته باشند.

۷-به دلیل احتمال بیشتر بروز عوارض جانبی در سالمندان، بهتراست مقدارمصرف را با مقادیر کمتر شروع نمود.

مقدار مصرف سرترالین:

بزرگسالان: به عنوان ضدافسردگی و درمان بیماریهای obsessive – compulsive، ابتدا mg/day 50 یک بار در روز،صبح ها یا عصرها، تجویز میشودو پس از چندهفته، برای دستیابی به مقدارموثر یا حداکثر مقدار قابل تحمل توسط بیمار،درفواصل حداقل یک هفتهای به این مقدار میزان mg/day 50 افزوده میشود. عده ای از صاحبنظران معتقدند که در یک یا دو روز اول، بهتر است دارو را با مقدار mg/day 25 شروع نمود.

در درمان اختلالات پانیک، اختلالات استرس پس از تروما (PTSD)، اختلالات اضطرابی اجتماعی (ترس از اجتماعات)، ابتدا mg/day 25 به صورت یکبار در روز، صبح ها یا عصرها، تجویز میشود. پس از یک هفته مقدار مصرف را بر حسب نیاز به میزان mg/day 50 افزایش میدهند و سپس برحسب نیاز بیمار و یا برحسب تحمل بیمار در فواصل حداقل یک هفته ای،مقدار mg/day 50 به این مقدار اضافه میشود. برای درمان اختلالات خلقی دوران قاعدگی، دوروش مصرف وجود دارد. در روش اول مقدار mg/day 50 در طول دوره عادت ماهانه مصرف میشود. در روش دوم همین مقدار در طی دوران لوتئال یا سیکل ماهانه مصرف میشود. برحسب نظر پزشک میتوان مقدار مصرف را در ماه بعد mg/day 50 نیز افزایش داد.
بیشینه مقدارمصرف دارو در بزرگسالان برای درمان اختلالات خلقی دوران قاعدگی در صورتی که در طول دوره عادت ماهانه مصرف میشود مقدار mg/day 150 و اگر در فاز لوتئال تجویز میشود مقدار mg/day 100 است. در بقیه موارد مصرف، بیشینه مقدارمصرف دارو در بزرگسالان mg/day 200 است.
کودکان: برای درمان اختلالات obsessive-compulsive درکودکان ۱۲-۶ ساله، ابتدا mg/day 25 و در نوجوانان ۱۷-۱۳ ساله mg/day 50، یکبار در روز، صبح یا عصر، تجویز میشود و در فواصل حداقل یک هفته ای مقدارمصرف برحسب نیاز یا تحمل بیمار افزایش می یابد.

اشکال دارویی سرترالین:

Tablet: 50, 100 mg

راهنمایی های عمومی سرترالین:

۱- قبل از مصرف این دارو با پزشک معالج خود در موارد زیر مشورت نمائید :

::در صورت وجود یا سابقه هر نوع حساسیت به این دارو .

::در صورت بارداری و یا شیردهی

::در صورتیکه بیمار کودک و یا فرد مسن باشد.

::در صورت مصرف سایر داروها.

::در صورت ابتلاء به سایر بیماریها مخصوصا” ابتلا به نارسایی کبدی.

 

۲- جهت مصرف صحیح این دارو به نکات زیر دقت نمائید:

::دارو را طبق نظر پزشک مصرف نموده و از تغییر مقدار آن بپرهیزید.

::دارو را بر حسب نظر پزشک با غذا و یا بدون غذا مصرف نمایید. در صورت بروز عوارض گوارشی دارو را با غذا مصرف نمایید .

::اثرات ضد افسردگی و ضد اضطراب دارو تقریبا” پس از ۴ هفته ظاهر شده و ممکن است این زمان برای بروز اثرات ضد وسواس آن طولانی تر گردد.

::در صورت فراموش کردن یک نوبت از مصرف دارو، با پزشک مشورت نمایید زیرا برای برخی از بیماران مصرف دارو در صبح و برای برخی دیگر مصرف در بعد از ظهر توصیه می گردد .

::دارو را در بسته بندی اصلی و در شرایط قید شده بر روی آن نگهداری نمایید .

 

۳- در طول مصرف دارو به نکات زیر دقت نمائید:

::جهت بررسی پیشرفت درمان مرتبا” با پزشک در ارتباط باشید.

::در صورت نیاز به استفاده از داروهای دیگر، حتما” پزشک را مطلع نمایید.

::از مصرف همزمان این دارو با ترکیبات حاوی الکل خودداری نمائید.

::مصرف این دارو ممکن است سبب خواب آلودگی شود، بنابراین در طول مصرف دارو در هنگام رانندگی و یا اعمالی که نیاز به هشیاری دارد، احتیاط نمایید.

::در صورت نیاز به قطع دارو حتما پزشک معالج را در جریان قراردهید زیرا ممکن است کاهش تدریجی دارو مورد نیاز باشد.

پرسش:

اگر مثلا به جای قرص سرترالین ۱۰۰ دو تا ۵۰ بخوریم همان اثر را دارد؟؟ این قرص برای چی می باشد؟؟یعنی چه که می گویند ۱۰۰ یا ۵۰ ۱۰۰ تا چی ؟؟ ۵۰ تا چی ؟؟

پاسخ

با سلام
سرترالین یک داروی ضدافسردگی می باشد و معمولا در درمان افسردگی بکار می رود. این دارو برای کاهش علایم افسردگی نظیر تغییرات اشتها، تغییر در الگوی خواب ، تشویش و اضطراب ، از دست دادن کشش و تمایل به فعالیت های رومره ، کاهش میل جنسی ، تفکر کُند یا اختلال یا تمرکز، یا افکار خودکشی یا اقدام به آن ، تجویز می شود. سرترالین یک مهارکننده بازجذب سروتونین است . علاوه بر این از سرترالین برای درمان برخی اختلالات اضطرابی همچون اختلال وسواسی_جبری، حملات ترس، فوبیا و استرس به دنبال سانحه استفاده می شود. اخیرا سرترالین بصورت موفقیت آمیزی در درمان نشانگان (syndrome) قبل از قاعدگی زنان، که علایمی از قبیل نوسانات خلقی، تحریک پذیری و حساسیت پستان ها ایجاد می کند، بکار رفته است. اصولا سرترالین باعث افزایش سطوح ماده ای طبیعی در مغز به نام سروتونین (serotonin) می گردد؛ این ماده در حفظ تعادل روحی نقش دارد. سرترالین در قالب قرص های پوشش دار تولید می شود.
بسته به مشکل شما پزشک معالج دوزاژ بخصوصی از دارو را تجویز می کند. سرترالین روزی یک نوبت مصرف می شود. این دارو را می توان صبح قبل از هر کاری (تا فراموش نشود) یا شب پیش از خوابیدن مصرف نمود. هیچ گاه کمتر یا بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. از دستورات پزشکتان به دقت پیروی کنید. برای جلوگیری از ناراحت شدن معده می توانید دارو را با غذا بخورید. اگر یک نوبت را فراموش کردید، اگر حداکثر تا یک ساعت بعد به یاد آوردید مصرفش کنید؛ در غیر این صورت نوبت فراموش شده را رها کرده ، به برنامه دارویی معمولتان باز گردید. قرص ها را بطور کامل ببلعید و از جویدن یا خرد کردن آنها خودداری کنید. در ضمن ممکن است روز ها و حتی هفته ها طول بکشد تا شما اثرات سرترالین را بطور کامل احساس کنید. حتی در صورت احساس بهبودی بدون مشورت با پزشک معالج خود، مصرف دارو را قطع نکنید. اهمیت این مساله به خصوص در مواقعی است که دوزهای زیادی از سرترالین برای مدت طولانی استفاده کرده اید. اگر مصرف دارو را ناگهان قطع کنید، ممکن است دچار مشکلات جدی شوید.
سرترالین ممکن است سبب بروز برخی عوارض ناخواسته شود. در صورت شدت یا ازمان علایم یا نشانه های زیر با پزشک خود مشورت کنید: سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی، احساس سبکی سر، بی قراری، عصبانی شدن، هیجان پذیری، خستگی یا ضعف شدید، گزگز شدن دست یا پا، اختلال خواب، لرزش، تهوع، استفراغ، خشکی دهان، تغییر در اشتها یا وزن، ناراحتی معده، اسهال یا یبوست، بثورات جلدی، تعریق شدید و مشکلات جنسی. اما اگر دچار هر یک از علایم یا نشانه های زیر شدید، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید: توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود خارجی ندارد)، تاری دید، تشنج، زردی پوست یا چشم ها و خونریزی یا کبودشدگی های خودبخودی.
سرترالین را در بسته مخصوص آن، کاملا پوشیده و دور از دسترس اطفال نگهدارید. قرص ها باید در دمای اتاق، دور از نور مستقیم، حرارت زیاد و رطوبت نگهداری شود. با گذشتن از تاریخ اعتبار یا نیاز به دارو، آن را دور بریزید.
مصرف همزمان سایمتیدین و وارفارین با سرترالین می تواند باعث افزایش سطوح خونی این دارو و در نتیجه افزایش اثرات آن گردد. مصرف سرترالین با مهارکننده های مونوآمین اکسیداز نظیر فورازولیدون ، ایزوکربوکسازید، فنلزین ، پروکاربازین ، سلژیلین ، یا ترانیل سیپرومین خطر بروز عوارض بسیار وخیمی را به همراه دارد. اگر در حال استفاده از این داروها هستید، حتما پزشک خود را مطلع سازید. لازم است بین مصرف این داروها و سرترالین لااقل ۲ هفته فاصله باشد. مصرف سرترالین در حالی که همزمان مهارکننده های مونوآمین اکسیداز مصرف می کنید یا کمتر از ۲ هفته است که مصرف چنین داروهایی را قطع کرده اید، ممکن است موجب گیجی ، افزایش ناگهانی دمای بدن ، افزایش شدید فشارخون ، و بروز تشنج شود.
مصرف سرترالین در کودکان باید تحت نظر پزشک صورت گیرد. • در صورت بارداری یا قصد باردار شدن، حتما با پزشک خود در خصوص فواید و مضرات استفاده از این دارو حین حاملگی صحبت کنید. • این دارو در شیر مادر ترشح می گردد و مصرف آن در دوران شیردهی باید با احتیاط فراوان و تحت نظر پزشک باشد.
سرترالین می تواند حالت خواب آلودگی ایجاد کند، بنابراین تا زمان مشخص شدن میزان تاثیر آن در شما از رانندگی یا انجام کارهای پردقت پرهیز کنید. ضمنا الکل حالت خواب آلودگی و گیجی این دارو را تشدید می کند؛ تا زمان مشخص شدن میزان تاثیر سرترالین از نوشیدن الکل نیز پرهیز کنید. • سعی کنید حین درمان با سرترالین از قرار گرفتن غیرضروری در برابر نور آفتاب پرهیز کرده، لباس مناسب بپوشید و از عینک آفتابی و کرم های ضد آفتاب استفاده نمایید. سرترالین ممکن است باعث حساسیت پوست شما به آفتاب گردد. برای تسکین خشکی دهان از آدامس یا آب نبات های بدون قند استفاده کنید یا چند جرعه آب بنوشید. اگر این مشکل بیش از ۲ هفته ادامه پیدا کرد با پزشکتان مشورت کنید.
از حالت خوابیده به نشسته یا ایستاده و نشسته به ایستاده به آرامی تغییر وضعیت دهید؛ در غیر این صورت ممکن است دچار سرگیجه و سیاهی رفتن چشم شوید.
یک برگه شناسایی پزشکی که نشان دهد سرترالین مصرف می کنید، همراه داشته باشید.
سرترالین را دور از دسترس کودکان ، و دور از گرما، نور مستقیم و حرارت مرطوب نگهداری کنید (در این شرایط سرترالین فاسد می شود).
سرترالین تاریخ مصرف گذشته را دور از دسترس کودکان در توالت دور بریزید.
هنگام مصرف سرترالین نباید
نوشابه های الکلی بنوشید یا داروهای آرامبخش استفاده کنید؛ زیرا اینها خواب آلودگی و سرگیجه ای را که ممکن است در اثر سرترالین ایجاد شود، تشدید خواهند کرد
در مورد اعدادی که بیان می شود هم بایدگفت که این اعداد نمایانگر مقدار داروی موجود در هر قرص می باشد . مقدار داروی موجود در داروها می تواند در دوزهای مختلفی تولید شود که با توجه به شرایط فرد و تجویز پزشک از دوز خاصی از دارو استفاده می شود . در مورد این دارو هم اعداد ۵۰ میلی گرم و ۱۰۰ میلی گرم مقدار داروی موجود در هر قرص را بیان می کند . بنابراین می توان به جای یک قرص ۱۰۰ میلی گرمی از دو قرص ۵۰ میلی گرمی استفاده کرد . مشکلی از نظر مصرف و تاثیر دارو ایجاد نخواهد شد .

مشاور : آقای دکتر واسعی